Schellen Architecten – S3Architecten

Schellen Architecten – S3Architecten

Sven Nys cycling center

Op het domein Balenberg, waar jaarlijks de Grote Prijs Sven Nys wordt georganiseerd, pronkt sinds de zomer van 2016 het Sven Nys Cycling Center, dé nieuwe trekpleister voor offroad fietsen in Vlaanderen. Jong of oud, recreant of topsporter, fietser of wandelaar krijgt er de kans om kennis te maken met het veldrijden in al zijn facetten. Voor het ontwerp tekenden Schellen architecten en S3Architecten die een eerlijke, leesbare architectuur creëerden in harmonie met de omliggende natuur.

 

Van oude villa tot centrum rond cyclocross

Goed drie jaar geleden groeide bij Sven Nys en zijn managementbureau Golazo het plan om een centrum rond veldrijden en andere offroaddisciplines op te richten. De bestemming van dat gloednieuwe project leek logisch: waar anders dan op de Balenberg zou de ex-veldrijder zijn expertise rond zijn geliefde sport het best naar voren brengen? Op de berg stond al jaren een oude, vervallen villa. Eerder was er op initiatief van de provincie en de nv Balenberg een wedstrijd uitgeschreven om die volledig te renoveren. “Onbegonnen werk,” geeft Reginald Schellen aan van Schellen architecten. “Ook aan ons werd gevraagd hoe we die villa nieuw leven konden inblazen. Wat ons betrof was ze klaar om gesloopt te worden.” De toenemende onzekerheid over de renovatie en de opportuniteit om er een alternatief project op te zetten samen met Sven Nys resulteerde uiteindelijk in een heel andere uitkomst. De nv Balenberg sloot een privaat-publieke overeenkomst af met Toerisme Vlaams-Brabant en de gemeente Tremelo. Schellen architecten en S3Architecten, die regelmatig de handen in elkaar slaan, kregen het project toegewezen.

“Voor Schellen architecten en S3Architecten heeft het Sven Nys Cycling Center een dubbele betekenis,” legt Reginald Schellen uit. “Aan de ene kant is Sven een oude bekende. Wij hebben ooit zijn huis ontworpen. Aan de andere kant hebben wij enkele jaren geleden de kans gekregen om een soortgelijk project vorm te geven in Averbode, ook op initiatief van Golazo en met steun van de provincie en de gemeente. Dat was toen een immens sportcomplex dat rond meerdere disciplines draaide. Het was zelfs de bedoeling dat de Fed Cup er zou gespeeld worden. Jammer genoeg is het om uiteenlopende redenen nooit gerealiseerd. Maar zoveel jaar later is het dan toch de aanzet gebleken om het Sven Nys Cycling Center te realiseren.”

 

Ultieme beleving rond veldrijden

Bij de realisatie van het Sven Nys Cycling Center werden heel wat partijen betrokken. Swinnen nv uit Mol voerde de bouwwerken uit, d+a Consult ontwierp de buiteninrichting. Fugzia en Bruns verzorgden de inrichting van het Belevingscentrum. Op architecturaal vlak bedachten Schellen architecten en S3Architecten drie functies: een lange ingang, een Belevingscentrum en ruimtes voor kantoren en vergaderzalen. Een betonnen keermuur markeert de ingang die over de hele lengte van het centrum is doorgetrokken. Ze bakent het gebouw af aan de kant waar de berg zijn steilste punt bereikt. In de hal bevindt zich de receptie, op het einde van de gang sla je af richting het Belevingscentrum. Dat is de spil van het Sven Nys Cycling Center. Het zit deels in de berg zelf ingebed. “Het Belevingscentrum fungeert als een soort van permanente tentoonstellingsruimte,” legt Marijn Sève van S3Architecten uit. “Hier heb je weinig natuurlijk licht nodig. Van bij het begin was het onze bedoeling het centrum en de omgeving met elkaar te linken. De focus moest op de Balenberg zelf gehouden worden, waarbij je het centrum kon zien als een natuurlijke uitloper. Door de Belevingsruimte grotendeels in de berg onder te brengen krijg je niet alleen de integratie met de natuur, maar creëerden we ook extra ruimte. De compactheid van het gebouw bleef een belangrijk criterium. Het dak van het gebouw gaat eigenlijk over in de top van de berg.”

Het Belevingscentrum heeft voor elke fietsliefhebber wel iets in petto. Het brengt een stukje geschiedenis met een interactief overzicht van het veldrijden. Foto’s, video, geluidsfragmenten en tal van memorabilia dompelen de bezoeker onder in de wereld van Vlaanderens favoriete volkssport. Onder de kampioenentruitjes door wandel je richting een camper die laat zien hoe veldrijders zich voorbereiden op een cross. Sportievelingen kunnen hun stuurkunsten oefenen in de zandbak, of ontdekken welk bandenprofiel het best past bij welke ondergrond.

 

Architectuur in conversatie met natuur

Het Sven Nys Cycling Centrum is een heel leesbaar gebouw. Aan de gevel zorgen grote oversteken voor natuurlijke zonwering. Ze zijn geconcipieerd in horizontale lijnen van witte vezelcementplaten die de neutrale toon van het gebouw waarborgen. “We heb- ben gekozen voor een eenvoudige, eerlijke architectuur die subtiel communiceert met de schoonheid van de omgeving,” vertelt Reginald Schellen. “Duurzame materialen staan ook centraal. De schil bijvoorbeeld wordt verder ingevuld met Thermowood. Dat is verduurzaamd hout met een natuurlijke uitstraling en een hoge isolerende factor. Het materiaal is ook binnen doorgetrokken. Daarnaast versterken polybeton en blootliggende welfsels de natuurlijke uitstraling van het gebouw.” Terwijl het belevingscentrum zich groten- deels in de grond bevindt, opent de rest van het gebouw zich naar de omgeving. Kamerhoge ramen zuigen het omliggende landschap als het ware naar binnen. Meer licht genereren ook een lichtstraat in de gang en een patio. Op het gelijkvloers is er een grote ruimte waar zich de kantoren bevinden van Golazo. Hier zou ooit ook een Energy Lab komen. Op de berg bevindt zich dan de bistro Eetcafé Vélo waar Schellen architecten en S3Architecten een ruim terras aan koppelden. Op het dak werd een extensief groendak verwerkt dat optisch in het verlengde van de berg ligt. “Daar kozen we voor vetplantjes die weinig onderhoud vergen en ook ’s winters groen blijven. Behalve een esthetische functie, heeft het dak ook een bufferend effect tegen het regenwater. En het is een extra isolerende factor: in de winter zorgt het ervoor dat de warmte binnen blijft, in de zomer zorgt het voor verkoeling.”

 

Startpunt om omgeving te verkennen

Bij de buitenontwikkeling adviseerden Natuurpunt en het Agentschap Natuur en Bos. Rond de Balenberg zijn er meerdere parcours waar liefhebbers kunnen testen welke discipline van het offroad fietsen hen het best ligt. Daarnaast is het Sven Nys Cycling Center het vertrekpunt om de ruimere regio te ontdekken. Zo start de Balenbergwandeling aan het centrum en laat de mooiste plekken op en rond de berg zien. Het Sven Nys Cycling Center is ook gelinkt aan verschillende fietsknooppunten en wandelroutes. Voor mountainbikers ontwierpen de gemeenten Tremelo en Begijnendijk samen met Sport Vlaanderen en de dienst sport van de provincie Vlaams- Brabant een route van 23km. En tegen de flanken van de Balenberg kunnen zelfs de echte prestaties worden geleverd. Niet alleen kunnen fietsers er het befaamde veldritparcours van de Grote Prijs Sven Nys volgen, voor de bmx en mountainbike zijn er ook een pumptrack, dirtline of rockgarden. “Met het Sven Nys Cycling Center zijn we deel geweest van een initiatief dat wielertoeristen uit de hele wereld naar Tremelo kan lokken,” sluiten Sève en Schellen af. “Nergens anders kom je als fietsfreak op zo’n manier aan je trekken.”

 

Tekst: Bart De Maesschalck
Foto’s: Stijn Van Driessche & Marijn Sève

 

Schellen Architecten
Dorp 71 – 2820 Bonheiden
t. 015 42 05 25
info@schellen.be – www.schellen.be

S3Architecten
Brusselsepoortstraat 3 – 2800 Mechelen
t. 015 70 15 25
info@s3a.be – www.s3a.be