Patrick Persoons

Vrije interpretatie van zwart, wit en hout

Tabula rasa of niet, het is een keuze waar architecten vaak voorstaan. De staat van het gebouw of erfgoed spelen een rol bij die beslissing. Maar vaak is het de architect zelf die beslist in welke mate hij of zij de geschiedenis van het oude pand in een nieuw ontwerp laat doorschemeren. Architect Patrick Persoons koos in dit project voor het bewaren van details als subtiele verwijzing naar de voormalige wasserette. In dit hedendaagse woonproject nam hij ook zelf zijn intrede.

Hij was immers op zoek naar een pand toen zijn oog op de oude wasserette viel wiens activiteiten in 2008 al waren gestopt. Toen hij in 2014 eigenaar werd, zag hij vrijwel meteen de mogelijkheden die zich achter de ruime gevel aandienden. Patrick Persoons: “Ik wou niet de zoveelste klassieke indeling met appartementen als schoendozen gestapeld. Hier lopen de woonunits organisch door elkaar, verspreid over verschillende verdiepingen waarbij heel hard nagedacht is over privacy en bezonning. Mijn bedoeling was om voor mensen een aangenaam en creatief woonklimaat te scheppen. En voldoende ruimtelijkheid te bieden in een binnenstedelijk stramien. Met vier ruime wooneenheden – de kleinste bedraagt 165m² en de grootste 250m² – zijn we daarin geslaagd.”

Wonen in de stad, het is een heikel thema. Elke architect heeft er zijn of haar eigen visie op. Patrick Persoons werkt voor elk project, of het nu in de stad is of daarbuiten, volgens hetzelfde adagium: eenvoud siert, wooncomfort pleziert, ruimtelijkheid animeert. Patrick Persoons: “Ik houd me altijd voor dat wit ruimte geeft, zwart een kader schept en hout voor een ziel en gezelligheid zorgt. Die drie elementen kan je eindeloos gaan variëren en combineren. Mits de juiste verhoudingen, zal het altijd kloppen. Ik hou van de “rural” aanpak die ik hier heb toegepast. Dat houdt in dat je met een ruw, stoer en bruut gegeven zit waar je een aantal dingen heel detaillistisch gaat concipiëren en afwerken.”

De voorgevel is nog intact alsook de meeste steunmuren. Verder werd van de voormalige wasserette het metalen frame van de dakconstructie bewaard. Dit zorgt ervoor dat de binnentuin als “woonruimte” wordt afgebakend en de geschiedenis van het gebouw enigszins bewaard blijft. Voorbij de grote houten toegangspoort krijg je links en rechts meteen toegang naar de eerste twee units. Iets verderop voert een wenteltrap de bewoners van de derde unit naar hun duplexwoonst. Daarnaast, op het einde van en rond de binnentuin, in een L-vorm situeert zich de vierde en laatste woonunit, die van Patrick Persoons zelf.

De combinatie van bruut met fijne afwerkingen komt meteen tot uiting wanneer je de intrede via de binnentuin maakt en de leefruimte binnenkomt. Aan de authentieke muur verwijzen verroeste elementen naar de kolossale watertank die ze vroeger droegen. De zitruimte baadt in het licht dankzij de glazen schuifgevel die volledig open kan. Door de buitenproportionele afmetingen van deze stalen schuiframen, was de architect op zichzelf aangewezen. Niet enkel om ze te ontwerpen, maar ook om ze te vervaardigen. Patrick Persoons: “Met 7 bij 4 meter is het zonder twijfel het grootste openschuivende raam van Gent. Geen enkele aannemer kon of wou garanties bieden, dus heb ik ze zelf ontwikkeld. Enkel in staal is zoiets mogelijk. Als kleinzoon van een schrijnwerker en met zelf een diploma ervan op zak, ben ik wel technisch onderlegd. Ik zal dus niet snel zeggen dat iets onmogelijk is.” Behalve veel licht, zijn de troeven hier openheid en diagonale zichten. Van overal krijg je mooie zichten op de rest van het gebouw en de binnentuin.

Het concept van de benedenverdieping leest als een loft. De living gaat over in de keuken die zich op en rond het scharnierpunt van de L situeert. In het midden van deze ruimte, tussen keuken en eettafel, zweeft een zelfgemaakte trap. Een donkere glazen wand, opzij van de gang, scheidt de eetruimte van de slaapkamer. Daarvoor, in de kamer, enkel een gordijn zodat ook deze ruimte makkelijk deel kan uitmaken van de andere leefruimtes. Achter de slaapkamer bevindt zich nog een badkamer en een berging met daarin de echte inkom van de woning. Op het einde van de dressing/berging heb je nog een apart toilet. Een gigantische woonoppervlakte dus op de gelijkvloerse verdieping die voor enorm veel wooncomfort zorgt.

Uit het concept voor de bovenverdieping blijkt dat eenvoud siert. Een combinatie van grenen multiplex en zacht tapijt herbergt rechts van de trap het bureau van Patrick Persoons en links daarvan, in de gang, twee kinderkamers met op het einde een gezamenlijke badkamer. Elke kamer heeft een mezzanine. De bovenverdieping heeft duidelijk een andere uitstraling dan het gelijkvloers. De houten koker boven de zwevende trap die er heen leidt, is een voorbode van die andere look en feel.

Wit, zwart en hout vertaalt zich naar materialisatie in wit pleisterwerk, zwarte metalen kaders en diverse houtsoorten zoals afzelia voor de ramen, padoek voor de tuinwanden en Ipe-hout voor het verhoogd terras. Binnenin kiest Patrick Persoons dan weer voor de Travertin Oceano vloertegel die goed combineert met beton en die doorgetrokken is over de hele gelijkvloerse verdieping, tot zelfs in de douchewand in de badkamer. Ook dat versterkt het loftgevoel.

Er zijn veel karaktervolle elementen die in het oog springen, maar de keuken – en dan vooral het eiland – spant de kroon. Het is de absolute eyecather in de ruimte en werd volledig door de architect zelf ontworpen rond een professioneel Bora fornuis. Alle kasten, zowel in de wand als in het eiland, zijn vervaardigd in donkere fineer. In het eiland werd een horizontale lattenstructuur aangebracht in de fronten van de kasten om het geheel lichter te maken. Daarbovenop een donker marmeren blad met koperkleurige nerven (Breccia Portoro) dat hij, net als de Travertin vloer- en wandtegel persoonlijk ging uitkiezen bij Beltrami. Het marmeren blad weet de ruimte helemaal in te nemen en de aandacht van de bezoeker te capteren.

Opbergruimte is geen probleem gezien de vele ingebouwde kasten. Zo bestaat de volledige gang uit één witte lange kastenwand. In de berging opnieuw veel kasten, maar dan in zwarte mdf. Heel handig is ook het zitbankje dat erin is verwerkt met daartegenover een schoenenkast. De woning volgt dus de logica van hoe de bewoners leven. Vloerverwarming vervolledigt het aangename gevoel.

De zwevende trap bestaat uit een betonnen onderstuk dat de architect zelf heeft gestort – en met de hand opgewreven – met daarboven zwevend eikenhouten treden in een koker met leder bekleed. Het gebruik van multiplex is consequent doorgetrokken in de bovenverdieping want zowel de wanden als het plafond vormen één geheel. Zelfs de deuren kregen een multiplex laagje. Het zacht tapijt dempt en voelt aangenaam aan om op te wandelen. De vloer van de volledige bureauruimte en gang werden ermee bekleed. Enkel in de kamers zelf werd een parketvloer gelegd. In materiaalgebruik kan deze bovenverdieping, die zich als een veilige cocon boven de keuken en eethoek ophoudt, moeilijk eenvoudiger benaderd worden. Desondanks ervaar je de gezelligheid van zodra je de trap opgaat.

Een ander bijzonder aandachtspunt van de architect is de verlichting. Een combinatie van sfeervolle LED-strips die ingewerkt zijn en elegante armaturen van 100% Light, een Belgische producent, brengen veel sfeer in de woning en lichten bepaalde accenten in de ruimte mooi uit. Die zijn er in overvloed en daar is op voorhand goed over nagedacht. Het wooncomfort in deze woning wordt door veel factoren bepaald, behalve door overdaad. Patrick Persoons: “Een lege vierkante meter is de schoonste. Die zorgen voor interessante zichtassen. Als je in de living zit, heb je veel connectie met de rest van de woning en een zicht dat nooit verveelt. Integendeel, ik geniet van de tuin, van een deel van de keuken, van de authentieke elementen in deze leefruimte, van het perspectief van de andere units. Kortom, we ervaren veel leefplezier en daar is het mij als architect om te doen… in elk project!”

Tekst: Sam Paret
Foto’s: Nick Cannaerts

Patrick Persoons
Reginald Warnefordstraat 108 D – 9040 Sint-Amandsberg
t. 0475 50 21 18
info@patrickpersoons.be – www.patrickpersoons.be