Vincent Callebaut Architectures

Anticiperen op de toekomst met smog-absoberende structuren

Met een plaats in de top-50 van Green Planet Architects, refereert TIME Magazie naar Vincent Callebaut als zijnde de beste visionaire en ecologische. Het tegengaan van de klimaatopwarming. Het tot een minimum verminderen van de ecologische voetafdruk. Dat is de ultieme droom van Vincent Callebaut. Hij streeft ernaar hoop te bieden op een betere toekomst. Een droom die beetje bij beetje realiteit wordt. De architect wil meer dan eenvoudige architecturale structuren. Een van zijn ecologische projecten heeft recent vorm gekregen in Taipei, de hoofdstad van Taiwan. Vincent Callebaut: “In november 2010 werd mijn bureau, dat in Parijs is gevestigd, gekozen voor het onwerp van een nieuwe duurzame, residentiële toren in Taipei. Mijn bureau was in competitie met onder andere Zaha Hadid en Fernando Menis. Het project ‘Tao Zhu Yin Yuan’ – wat ‘Het toevluchtsoord van Tao Zhu’ betekent – zal volledig bedekt worden met bomen en struiken.” 23.000 om precies te zijn. Volgens de milieu-ingenieurs van Enertek is al dat groen in staat om per jaar 130 ton koolstofdioxide te filteren, en zo de eerste stap te vormen in de strijd tegen het smogprobleem waarmee de stad kampt.

Archibiotechnisch

‘Archibiotechnisch’ is een woord dat de eerste delen van de woorden architectuur, biotechnologieën en informatie- en communicatietechnologieën combineert. Vincent Callebaut: “Het is een symbiose, een transdisciplinaire aanpak die in 2008 door mezelf werd uitgevonden. Hoewel de eerste reden van architectuur was om de mens te beschermen tegen de natuur, streeft de hedendaagse stad ernaar om de mens te verzoenen met het natuurlijke ecosysteem. Het gebouw wordt metabolisch. Architectuur wordt zo cultiveerbaar, eetbaar en duurzaam.” De natuur wordt geherintegreerd in de stad van de toekomst. In het project in Taipei werd het leidmotief van biomimetica eveneens toegepast: “Het transformeren van de stad in een ecosysteem, wijken in bossen, en constructies in stedelijke bomen. Het project stelt werkelijk een gebouwd ecosysteem voor dat de fauna en flora terugplaatst in het hart van de stad, en een nieuw centrum van tropische biodiversiteit genereert.

Futuristische prototypes

Vincent Callebaut wordt wereldwijd erkend voor zijn futuristische prototypes, zijn ecologische torens en zijn plantaardige steden. “De stedelijke woonblokken van de toekomst moeten op autonome wijze kunnen overleven. Ze moeten in staat zijn een maximum van hernieuwbare energieën te integreren, afval te recycleren en de natuur terug naar de stad te brengen. Op deze manier kan een nieuw stedelijk model worden gecreëerd.” De natuur moet worden teruggebracht naar de stad. Met zijn beboste torens plaatsen Callebaut en Taipei zich op de wereldkaart van de residentiële architectuur, innoverend op het vlak van energie en ecologie.

Dubbele helix

Hoewel de architect het Tao Zhu Yin Yuan-project vergelijkt met een stedelijk bos, is het uiterlijk eigenlijk gemodelleerd naar een DNA-streng. Een dubbele helix die 90 graden draait van de basis tot de top. Vincent Callebaut: “Het project is een perfecte fusie tussen de Oosterse en Westerse culturen en technologieën. De toren is direct geïnspireerd op de dubbele schroefstructuur van DNA, bron van leven en symbool van harmonie, en refereert naar het idee van het ultieme evenwicht. Net zoals een levend organisme wordt de toren metabolisch. Hij overstijgt zijn passieve rol – door alle natuurlijke bronnen te absorberen en enkel afval af te geven – om zijn eigen organische voeding te produceren. Van zijn basis tot de top, rekken de 20 bewoonde etages in dubbele schroef zich uit en draaien over 90 graden. De bekomen sinuositeit stemt overeen met het universele muzikale symbool voor harmonie, alzo het begrip van ultiem evenwicht wordt onthuld.”

Torsie van 90 graden

Deze torsie beantwoordt aan vier hoofdobjectieven. Vincent Callebaut legt het ons uit: “Ten eerste: het objectief is om perfect geïntegreerd te zijn in het noord/zuid piramidale profiel van het volume. In feite wijzigt de morfologie van het project in functie van zijn oriëntatie. De oost/west elevaties tekenen zo een rhomboïdale piramide, terwijl deze die noord/zuid gelegen zijn een omgekeerde piramide voorstellen. Ten tweede: het tweede objectief is om een maximum aantal cascades van in open lucht hangende tuinen te genereren, die geen deel uitmaken van de bewoonbare oppervlakte. Zo kan de oppervlakte van het balkon gemakkelijk de vereiste limiet van tien procent overschrijden. Het globaal kader van 40% bedekking van het gebouw, zijnde 3.264 m2, wordt dus helemaal gerespecteerd. Ten derde: het volgende objectief is de bewoners uitzonderlijke panorama’s op de horizon van Taipei te bieden door het vermenigvuldigen van de transversale zichten, in het bijzonder naar de Taipei 101-toren en het Central Business District dat in volle opkomst is. Tot slot: het vierde objectief is om een progressieve geometrie met kraaien te genereren, die de intimiteit en privacy van elk appartement verzekeren, door indiscrete zichtlijnen te vermijden.”

Het project bestaat uit vier samenstellende delen: het bos en de open ruimte, de halls die binnen en buiten met elkaar verbinden, de verticale kern en de appartementen. Vincent Callebaut: “Om de intimiteit van de bewoners te kunnen verzekeren werd de hele perimeter van de site afgeboord met een stenen greppel die de openbare buitenruimte versiert met organische stedelijke meubels. Binnen het perceel transformeren de wanden van deze greppel zich in groene wallen. De hoofdtoegang tot de site bevindt zich op Song Yong Road waarop minder verkeer is dan op de hoofdbaan, Song Gao Road. De toren is gewikkeld in het centrum van een dicht en weelderig bos van volwassen bomen die de intimiteit van de bewoners beschermt tegen de omgevende stedelijke vervuiling. In het hart van deze plantaardige long geeft het voetgangersgebied in exotisch hout uit op een open ruimte in steen en water. De begane grond op dubbele hoogte definieert via zijn grote doorzichtige façades een verhoogde connectiviteit met de gemeenschappelijke binnenruimtes en de buitentuin. De centrale kern werd zo ontworpen om de verticale circulaties in twee wooneenheden op hetzelfde niveau volledig te scheiden. Deze kern is vast (hij draait niet). Maar om de rotatie van de verdieping te verzekeren, verdieping per verdieping, wordt deze omgeven door een horizontale circulatielus (natuurlijk verlicht) die de aan elke eenheid gewijde inkomhall verwelkomt. Deze stoplus laat dus toe de hoofdingang altijd te regelen in de as van elk appartement, en dit ondanks de rotatie van 4,5 graden verdieping per verdieping. Een alternatief werd bestudeerd om inkomhallen direct rond de cilindrische centrale kern te bouwen om zo inkomhallen met een spectaculair uitzicht op de stad Taipei te bieden. De appartementen van gemiddeld 540m² zijn op elkaar geplaatst onder de vorm van twee ingeplante schroeven die rond een centrale kern verbonden zijn. Elke eenheid heeft een vloer die structureel is uitgevoerd met het systeem van vierendeelliggers achter de glazen façades enkel op de vloeren zelf. Alle niveaus zijn aan beide uiteinden verbonden door twee spiraalvormige reuzekolommen die bedekt zijn met groene muren. Elk appartement is volledig vrij van balken!”

Een ecologische revolutie

Een ecologische revolutie is noodzakelijk. Deze revolutie zal beginnen met een revolutie in de mentaliteit. Een vernieuwing van steden en stedelijke gemeenschappen. Vincent Callebaut: “In het hart van Taipei, na de stad op het landschap te hebben gebouwd, en na nadien de stad op de stad te hebben gebouwd, is het nu tijd om het landschap en het milieu herop te bouwen bovenop de stad! In dit perspectief van ecologische veerkracht moet het TAO ZHU YIN YUAN-project beschouwd worden als een abstractie van de geografie en een distorsie van het ecosysteem. Het project is een Natuur gebouwd vanuit het levende dat strijdt voor de renaturalisatie van de ecopolis van morgen!”

Tekst: Stéphanie Poppe
Foto’s: Vincent Callebaut Architectures

Vincent Callebaut Architectures
Rue de la Roquette 2 – 75011 Parijs
t. +33 1 43 43 08 56
vincent@callebaut.org – www.vincent.callebaut.org