Architecte Saskia Horions

Een natuurlijke woning tussen de bomen

Als jonge architecte je eigen woning ontwerpen en bouwen, is als een droom die in vervulling gaat. Zeker als het eindresultaat zo goed geslaagd is. De woning van architecte Saskia Horions bevindt zich in een groene woonwijk in de buurt van het Vlaams-Brabantse Diest. Het bouwperceel wordt gekenmerkt door drie belangrijke elementen: de diepte, de helling en de aanwezigheid van hoogstammige bomen. “Het concept van de woning vloeit verder uit deze drie elementen”, steekt de architecte van wal. “Om de diepte van de woning te benadrukken, koos ik voor een smal en langwerpig volume met een breedte van 5,50 meter. Omdat er toch voldoende woonoppervlakte moest zijn, is de woning letterlijk in de heuvel gebouwd. Zo beschikt de voorgevel over drie bouwlagen, terwijl de achtergevel er slechts twee heeft. Van aan de voorgevel tot aan de achterbouwlijn is er een niveauverschil van drie meter. Het concept van de woning is gebaseerd op de inpassing van de woning in het bos en ook de keuze van materialen refereert hiernaar. Zo werd het buitenschrijnwerk uitgevoerd in hout, waardoor de warmte en gezelligheid van het bos ook op de woning reflecteert. Om een contrast te maken met het karakteristieke hout, werd geopteerd voor een wit betonnen gevelsteen. Zo werd ook de lijn van natuurlijke materialen doorgetrokken.”

Al voor het bouwkoppel het perceel effectief aankocht, zat het plan al in het hoofd van de architecte. Ze klopte aan bij de gemeente met een schets om zeker te zijn dat de plannen ook uitgevoerd mochten worden. Dat bleek geen probleem. “We hebben inderdaad vastgehouden aan het eerste idee”, vertelt Saskia Horions. “Geleidelijk aan hebben we het voorontwerp uitgezuiverd om dan alles in detail uit te tekenen. Dat was een belangrijke stap, want alhoewel een strakke woning er eenvoudig uitziet is dat allesbehalve zo. Een doorgedreven detaillering is onmisbaar om tot het gewenste eindresultaat te komen. Of het niet moeilijk was onze eigen woning te ontwerpen en te bouwen? Het idee en ontwerp kwamen er snel, ze vloeiden verder uit onze woonwensen en de omgeving. De bouw was wel wat vermoeiend, maar dat is vaak zo. Hoe dan ook, we zijn heel blij met het eindresultaat.”

In harmonie met de omgeving

Kijken we naar de voorgevel van de woning, dan verraadt niets dat er zich achter de garage een heuse patio bevindt. Saskia Horions: “Dat hebben we gedaan om de slaapkamers – die zich op het niveau van de straat situeren – te voorzien van voldoende licht. De patio is echter niet enkel opgevat als een bron van licht, maar werd ingericht als een groene belevingsruimte in het verlengde van de aangrenzende kamers. Door deze architecturale toevoeging werd het deel op straatniveau opgewaardeerd van een kelder naar een gelijkvloerse verdieping.” Het is inderdaad een opmerkelijke en allesbehalve kille ingreep. De grote patio is omringd door betonnen wanden die volledige privacy garanderen. Het bosconcept werd doorgetrokken naar de patio door het planten van inheemse struiken en bomen die ook voorkomen in de bosrijke omgeving. De verdieping boven de garage springt terug ten opzichte van de voorgevel. Hierdoor werd er een dakvlak gevormd met een groendak dat ingericht is met dezelfde struiken als aangeplant in de patio. Zo zorgt het dak zowel vanuit de woning als vanop de straat voor een groene toevoeging. De interactie van de woning met de natuur wordt hierdoor verhoogd. De eerste en tweede verdieping zijn aan de voorgevel en aan de achtergevel volledig voorzien van glas. “Doordat er aan de zijgevels geen ramen geplaatst zijn, wordt er een zichtas van de voorgevel naar de achtergevel gecreëerd”, legt Saskia Horions ons uit. “Deze zichtas benadrukt de diepte van het perceel. Door het creëren van een groot glasvlak in het smalle volume, wordt tevens het verticale van de woning geaccentueerd. Hierdoor positioneert de woning zich als een boom in het al aanwezige bos.” Bedoeling van het ontwerp was om zuinig om te springen met de beschikbare ruimte en de natuur haar plaats te gunnen. Enkel de zone noodzakelijk voor de bouw van de woning werd ontbost. Het bestaande bos werd dan weer opgewaardeerd door de aanplanting van laagstammige bomen en struiken waardoor er een meerlagig bos ontstaat.

Doordachte indeling

Eens je in de woning binnenkomt, merk je meteen dat de trap naar de verdieping geaccentueerd wordt. De deuren naar de berging en de nachthal zijn weggewerkt in hetzelfde vlak als de muur, zodat je bijna vanzelf naar de eerste verdieping geleid wordt. Toch blijven we even beneden. De drie slaapkamers en de badkamer zijn georganiseerd rondom de patio. Opvallend is dat de badkamer haar eigen kleine patio heeft die via een houten deur toegang biedt tot de grotere patio. De badkamer zelf is strak ontworpen en ademt dezelfde sfeer uit als de rest van de woning, met een combinatie van wit, zwart en hout. Wat speelser is de douche, waar de groene tegels voor een mooi accent zorgen. Vanuit het bad heb je zicht op de hemel en de kruinen van de bomen: natuur, veel licht en ver van het benauwende.

Over naar de eerste verdieping. Bij het bovenkomen zie je aan de linkerzijde een glazen wand die voor visueel contact zorgt met de naastliggende bureauruimte. Deze bureau kijkt uit op het groendak en de straat. Aan de achtergevel is er de keuken die zich op hetzelfde niveau als de tuin situeert. Tussen de bureauruimte en de keuken werd een schuifdeur geplaatst zodat de twee ruimtes, indien gewenst, afgescheiden kunnen worden. De keuken biedt een prachtig zicht en toegang tot de boomrijke tuin. Dat komt mede door de vide, waardoor er extra licht binnenkomt en de keuken rechtstreeks in contact staat met de open ruimte op de tweede verdieping. De ronde tafel is heel praktisch om zowel met twee als in groep te zitten. Een mooie ingreep zijn de twee lichtelementen die vanop verschillende hoogtes neerdalen. Achter de wand met de ingebouwde ovens is er nog een kleine ruimte die dienst doet als bijkeuken, ideaal om losse toestellen en voorraden te stockeren.

Klaar voor de toekomst

De tweede verdieping is onderverdeeld in twee open ruimtes op verschillende hoogte, beide bereikbaar via een houten trap. Ook hier speelt het architecturale volop de rol van vormgever van het interieur. Vooraan troont de leefruimte hoog boven de straat uit en biedt een weids uitzicht op de ruimere omgeving. Dezelfde visuele troef heeft ook de polyvalente ruimte achteraan, een knus hoekje dat ingericht werd als leesplaats.

Wat natuurlijk opvalt in de hele woning is het consequent doortrekken van de materialen, zowel in het interieur als in het exterieur. Dat maakt dat al de ruimtes van de woning één harmonieus geheel vormen. Saskia Horions: “Hetzelfde hout van het buitenschrijnwerk komt terug in de uitwerking van het interieur, terwijl het beton van de gevel terugkomt in de polybetonvloer op het gelijkvloers en de eerste verdieping. In de leefruimte werd dan weer gekozen voor parket in dezelfde kleur als het buitenschrijnwerk. Ook over de technieken werd grondig nagedacht. Door integratie van zonnepanelen (niet zichtbaar vanop de grond), een warmtepomp, vloerverwarming en een doordachte ventilatie voldoet onze woning aan de normen van een BEN-woning en is onze woonst dus klaar voor een mooie toekomst.”

Tekst: Philippe Buze
Foto’s: Luc Roymans

Architecte Saskia Horions
Schellekensberg 35 – 3290 Schaffen
t. 0499 46 67 71
info@saskiahorions.be – www.saskiahorions.be