DDM architectuur
Het landschap als leidraad
In de groene rand rond Antwerpen treffen we wel eens vaker een oudere verkaveling aan waarbij langs vier zijden gebouwd werd rond een uitgestrekt groen middengebied. De bouwheren van deze opmerkelijke villa hadden het geluk om een dergelijk restterrein te kunnen aankopen. Meer nog, er hoefde niet aan de straat gebouwd te worden, waardoor de plaatsing en de oriëntatie van de woning maximaal konden inspelen op de bestaande begroeing en de aanwezigheid van een grote vijver. Architect Dirk De Meyer van DDM architectuur uit Kortrijk ging met deze elementen aan de slag en zette er, met het landschap als leidraad, een schoolvoorbeeld neer van leven in en met de natuur.
Organisch geïnspireerd
Dirk De Meyer gaat er prat op dat hij geen eigen herkenbare signatuur hanteert. Hij ontwerpt gebouwen in functie van het programma, de bewoners of de gebruikers en dringt nergens een specifieke stijl op. Hij laat zich in zijn creatieve zoektocht graag inspireren door reeds aanwezige elementen, in dit geval de bestaande grote landschapstuin met vijver en mature begroeiing. Het was bovendien een van de voornaamste eisen van de bouwheer dat overal in de woning een maximale relatie met de omgeving tot stand zou komen. Vandaar de royale glaspartijen die de gevels van de woning bepalen. Stilaan rijpte het idee om de woning een strak maar tegelijkertijd organisch uitzicht te geven. Het grondplan van het gebouw evolueerde gestaag tot een gestileerde ’S’ en doet daarmee denken aan de manier waarop een slang of een reptiel zich door het landschap zou voortbewegen. Dankzij deze vorm werden meer open zijden met glasoppervlakken gecreëerd en het rechtstreeks contact met buiten vergroot. Ook binnenin de woning werd deze organische insteek consequent doorgetrokken. De verschillende ruimtes en functies vloeien naadloos in elkaar over. Bovendien werden ze niet dwingend afgebakend door middel van wanden, deuren of vloeren. Ook de circulatie in de woning nodigt uit tot een natuurlijke flow. De verschillende ruimtes zijn met elkaar verbonden door beglaasde gangen met rechtstreeks zicht naar buiten én doorzicht naar de andere zones van de woning. Waar mogelijk werd tevens geopteerd voor meervoudige circulatiemogelijkheden. Zo is de verdieping bereikbaar via twee afzonderlijke trappen.
Monolitisch uitzicht
Een stalen skelet maakt grote uitkragingen en kolomloze gevels mogelijk die zo een onbelemmerd zicht op het landschap toelaten. Dakpartijen en gevels werden als een doorlopende, uniforme en ogenschijnlijk geschubde huid over het stalen skelet gehangen en zorgen voor een monolitisch uitzicht. Het dak met zijn talrijke vlakken en hellingshoeken, net als de eerder beperkte, gesloten gevelpartijen werden afgewerkt met natuursteentegels. Drie verschillende formaten ‘Musschelkalk’ werden hierbij in een richtingloos Romeins verband aangebracht en versmelten met de kleuren, vormen en texturen van de omringende natuur. Zo lijkt de woning enigszins op een groot rotsblok midden in een bos. Dit monolitisch aspect wordt nog extra versterkt door het feit dat goten en schoorstenen onzichtbaar in het dak werden weggewerkt.Ook binnen werd gekozen voor afwezigheid van richting. Op het gelijkvloers bijvoorbeeld werd bewust niet gekozen voor tegels of plankenvloeren. Omwille van hun formaat en verhoudingen leggen deze immers onwillekeurig een richting op. In plaats daarvan werd gewerkt met een ter plaatse gestorte, naadloze terrazzovloer.
Open ruimtes met houten boxen
Voor de woning werd, in samenwerking met landschapsarchitect Aldrik Heirman, een tweede en kleinere vijver aangelegd. Het wateroppervlak ervan wordt slechts minimaal onderbroken door een haast onzichtbare uitsnijding met een helling naar de ondergrondse garage. Verscholen in het groen werd een aparte, bovengrondse bezoekersparking aangelegd. Het pad naar de woning bestaat uit grote en grillig gevormde natuursteenblokken. De brede gesloten voordeur in de inkombox wordt aan weerszijden geflankeerd door een houten lattenwerk. Rechts van het inkomsas leidt een beglaasde passage langs een tweede box, met drie kinderkamers, elk met hun eigen ensuite badkamer. Aan het eind van deze passage treffen we de dubbelhoge muziekkamer aan met volop uitzicht op de grote vijver. Van hieruit kan je naar de verdieping met de master zone die een badkamer, slaapkamer, dressing en thuiskantoor omvat. De master slaapkamer zelf geeft rechtstreeks toegang tot twee dakterrassen. Enkel hier en in de andere slaapkamers zijn de ramen voorzien van screens die het daglicht kunnen afschermen.Links van de voordeur vinden we de volledig beglaasde leefruimte met royale zithoek, een in de inkombox ingewerkte gashaard en een eetruimte met open keuken. Deze paalt aan een derde box waarin discreet ingewerkte kamerhoge draaideuren in dezelfde donkere larix toegang geven tot de keukentoestellen, een bijkeuken en de kelder. Langs een patio met adembenemend zicht op de nieuwe vijver sluit de keukenruimte aan op de welness vleugel met sauna, fitness, yogaruimte en binnenzwembad.
Clean en strak
Bij deze villa en ook bij zijn andere realisaties heeft Dirk De Meyer hier een bepaalde rust gecreëerd via ruimtes en verbindingen. Dankzij deze heldere ontwerpvisie stralen zelfs de grote ruimtes intimiteit uit. Er werd vooral naar gestreefd om een nauwe band tot stand te brengen tussen interieur en exterieur, die op een logische manier bijna gelijktijdig vorm kregen. Soberheid en zuiverheid van lijn zijn een constante in het volledige project: nergens zichtbare schakelaars of stopcontacten, ventilatieroosters ingewerkt in plafondnissen achter de ramen, rookdetectoren in de ventilatiekanalen… Verder zijn alle functies, apparaten, aansluitingen en bedieningsschermen ondergebracht in de vier houten boxen. Ook de doordacht aangebrachte spotjes zijn discreet en vrijwel onzichtbaar verzonken in het plafond. Nergens in de woning vinden we kunstwerken of decoratieve elementen terug. Het is immers moeilijk concurreren met het 360° uitzicht op de omringende natuur die doorheen de dag en met het verstrijken van de seizoenen steeds verandert van kleur, textuur, vorm en lichtinval. Wanneer het donker wordt, straalt de woning een feeërieke lichtsfeer uit die nog geaccentueerd wordt door de reflecties op de waterspiegel van de vijver. In de tuin zelf werd spaarzaam gebruik gemaakt van buitenverlichting, vooral bedoeld om in het donker van binnenuit enkele zicht- en aandachtspunten te creëren en zo de reflecties van de binnenruimtes op de glaspartijen te verminderen.
Musiceren met zicht op eigen vijver
Eén van de meest inspirerende ruimtes van de woning is de muziekkamer met prachtig en rustgevend zicht op de grote vijver. De bewoners en hun 3 dochters zijn muzikaal aangelegd en ingesteld en kunnen volop musiceren op de vleugelpiano die hier een prominente plaats inneemt. Ook hier werd in de lariksbox een open gashaard aangebracht die ’s winters voor een warme en gezellige toets zorgt. De ruime loungezetels laten een comfortabele zithouding toe met 360° blikveld. Niet enkel in de muziekkamer maar ook in de rest van de woning speelt akoestiek een belangrijke rol. Met de grote raampartijen en de terrazzovloer zijn er zo goed als geen ‘zachte’ materialen gebruikt in het interieur die op een natuurlijke wijze het geluid kunnen dempen. Dankzij een 50 mm dikke minerale isolatielaag afgewerkt met akoestische bepleistering op alle plafonds wordt galm vermeden en klinken de noten en tonen uit de piano en de geavanceerde geluidsinstallatie zo toonzuiver als maar kan. De woning wordt verwarmd met vloerverwarming, aangestuurd door een warmtepomp. In de zomer wordt met hetzelfde systeem de koelte van het grondwater gebruikt om het binnen aangenaam fris te houden. Dit uitzonderlijk project kwam tot stand dankzij een optimale dialoog tussen bouwheer en architect, waarbij de juiste omstandigheden gecreëerd werden om de klassieke, gebaande paden succesvol te verlaten.
Tekst: Philip Doutreligne
Foto’s: Lenzer Peter Verplancke
DDM architectuur
Halenplein 8 – 8500 Kortrijk
t. 056 22 19 47
info@ddmarchitectuur.be – www.ddmarchitectuur.be