TOOP architectuur
Paviljoen in het park
In Roeselare toverde TOOP architectuur een plek met verkrotte fermette om tot een afgelijnde villa, geïnspireerd door de brute schoonheid van beton en een ongebreideld zicht op akkers en velden. Als een paviljoen in het park, zo kan je de villa misschien het best omschrijven. Al moet de tuin nog tot wasdom komen vooraleer het volle effect zichtbaar zal zijn. Die mag er een tikje wild uitzien, als antwoord op het strakke lineaire ritme van beton, hout en glas. “Als de gevel na verloop van tijd extra patine krijgt, dan pas zal het echt goed zijn”, grijnst architect Laurent Temmerman. “Je moet altijd wat geduld hebben. Architectuur wordt mooier met de tijd. De woning moet nog meer vergroeien met het landschap.” Samen met Jens Theuwen vormt Temmerman het gezicht van TOOP architectuur. Het jonge bureau kwam begin februari op de radar van toonaangevende architectuursites zoals Dezeen en Designboom. Die richten de schijnwerpers op hun kantoren, twee tot sculptuur verheven containergebouwen in respectievelijk Westouter en Lokeren. Het ene verrijst als een spiegeldoos tussen de West-Vlaamse velden, het andere geeft een houten façade aan een Wase stadstuin. Wat opvalt: net zoals in Roeselare vormen gebouw en omgeving zichtbaar één entiteit, een constante als je er TOOPs portfolio op naslaat. “Onze architectuur is in grote mate geënt op wat de context te bieden heeft”, aldus Jens Theuwen. “In dit geval bestaat die uit akkers en velden, met hier en daar een verdwaalde boerderij. De villa is daar een moderne variant van. Oorspronkelijk stond op het terrein een oude fermette. Die hebben we afgebroken en herwerkt tot een compact vierkant volume, dat zo min mogelijk impact heeft op de omgeving. Het huis moest een uitgesproken karakter hebben, maar het mocht ook niet dominant zijn. In de gevel wisselen rood getint hout, beplankt zichtbeton en glas elkaar af, wat het gebouw een heel naturelle uitstraling verleent. Binnen opent het zich volledig naar de tuin en vergezichten. De bedoeling is dat de natuur echt doorleeft in de woning.”
Leven rond overdekt terras
De ruimtes zijn georganiseerd in functie van boeiende perspectieven en zichtlijnen. Als je door het pand loopt, merk je dat je er op verschillende manieren diagonaal kunt doorkijken. “We wilden dat je het landschap overal kunt voelen”, legt Laurent Temmerman uit. “Binnen leef je mee met de seizoenen, de verkleuring van de bomen, de velden van de boeren die constant in beweging zijn.” Centraal in dit concept staat een overdekt hoekterras, opgevat als een immateriële binnenkamer waarrond het leven in huis is georganiseerd. Via grote glaspartijen loopt het betonnen plafond binnen gewoon door in de luifel, wat het huis verder verankert in de omgeving. De ramen zijn maximaal verzonken om de grens met buiten nog te verkleinen. Een boompje dat dwars doorheen een opening priemt, brengt het gebouw nog dichter bij de natuur. Als je daar zit, word je volledig onderdeel van het park. “Het is belangrijk dat de woning een vakantiegevoel uitstraalt”, legt Temmerman uit. “De eigenaars zijn drukbezette mensen. Hun huis moest een plek zijn om zich terug te trekken en volledig tot rust te komen. Het terras met patio vormt in dat opzicht het hart van het huis. Daarrond wordt er geleefd. ’s Avonds of op warme dagen zit je er ook afgeschermd en bedekt: dan is het de perfecte cocoonplek.”
Openheid en geborgenheid
Ter hoogte van de opening in de terrasluifel steekt een houten zuil door het dak, om de achtergevel ogenschijnlijk in tweeën te delen. “Eigenlijk benadrukt dat verticale element het horizontale karakter van de woning”, legt Theuwen uit. “Daarnaast is het een plek om technieken zoals de warmtepomp op een esthetische manier weg te werken: we integreren ze als één geheel in het ontwerp.” De zuil scheidt ook de zithoek van de keuken.De leefruimte is een open canvas, waarin alle woonfuncties optisch mooi in elkaar overvloeien. Toch biedt het interieur veel geborgenheid, een kwaliteit die de architecten van essentieel belang vinden. “Veel hedendaagse woningen met glazen wanden en visueel aaneengeschakelde ruimtes geven geen beschut gevoel aan de bewoners”, zegt Theuwen. “Wij vinden het belangrijk dat je in bepaalde ruimtes een zekere afscheiding gewaarwordt. Elke ruimte moet een eigen identiteit hebben. Zo is de keuken gelinkt aan het terras, terwijl de zithoek er totaal los van staat. Als je in de zetel zit, hoef je de blik van iemand die aan het koken is niet te voelen vanuit de keuken.” “Je moet ook op ontdekking kunnen gaan in een woning”, pikt Temmerman in. “Niet alles moet onmiddellijk duidelijk zijn: een huis hoeft niet al zijn geheimen meteen bloot te geven. Het mag blijven verrassen.”
Beton als structureel en decoratief element
De villa toont de vele voordelen van massiefbouw. Het beton reguleert de vochtigheid en werkt als buffer tegen koude en warmte. Daarnaast heeft het materiaal uitgesproken plastische eigenschappen: zaken zoals verlichting werkten de architecten zorgvuldig op voorhand weg. Binnen loopt het beton door in de plafonds, terwijl natuurlijke materialen zoals parket, notelaar en natuursteen wat extra warmte en finesse toevoegen. Alles oogt heel uitgepuurd. Het kookeiland is een massief sculpturaal element in gevlekt marmer, dat ook terugkomt in de nis van de kastenwand. Die is volledig in de wand geïntegreerd: de keukenkasten worden onderdeel van de scheidingswand met de slaapkamer. De slaapkamer is dan weer opgevat als een mastersuite. Ze bestaat uit een badkamer, dressing en slaapgedeelte die intuïtief van elkaar gescheiden worden. De badkamer mocht daarbij een andere uitstraling hebben dan de rest van de woning. In het tablet merk je opnieuw notelaar en marmer, maar vloeren, wanden en plafond zijn afgewerkt met Aqua Sensa, een decoratieve stuctechniek. Een grote spiegel strekt zich uit boven het badkamermeubel. Jens Theuwen: “Om de ruimte wat groter te doen ogen. In tegenstelling tot de rest van de woning vormt de badkamer een gesloten cocon. Boven de douche is er wel een lichtstraat gemaakt die het buitengevoel binnenhaalt. Het venster kan ook open. In de zomer is het heerlijk als je de wind door de douche voelt waaien.”
Tekst: Bart De Maesschalck
Foto’s: Tim Van De Velde