icoon.be architecten
Bovenverdieping naar de kelder verwezen
Frederik De Smet van icoon.be architecten uit Brasschaat is gefascineerd door minimalisme en beton. Op basis van dit materiaal tekent hij de strakste constructies uit die teruggaan naar de essentie van het vak en juist hierdoor de tand des tijds probleemloos weerstaan. Geen overbodige fantasietjes maar een eerlijke, pretentieloze vormentaal en een functionaliteit waarbij een nauwkeurige detaillering op de voorgrond treedt. Ook deze hedendaagse villa in Mol is een mooie veruitwendiging van zijn filosofie.
De bouwheren hadden eerder reeds tweemaal gebouwd en wisten bijgevolg heel goed wat ze wensten. Een instant vakantiegevoel stond hoog op hun verlanglijstje. Net als openheid, lichtinval en eerlijke, natuurlijke materialen. Ook zij houden van beton maar wensten het uitzicht van een ‘gestandaardiseerde blokkendoos’ ten allen prijze te vermijden.
Reeds vanaf de straatzijde getuigt deze woning van een zekere architecturale eigenzinnigheid. De architect besliste om het klassieke grasperk vooraan te vervangen door betonnen grasdallen. Hij liet deze plaatsen in een structuur die 45° gedraaid is ten opzichte van het klassieke legpatroon. Hierdoor werd het traditionele ‘ruitjesmotief’ vervangen door een (lood)rechte belijning die perfect aansluit op de balkvormige structuur van de woning. De grasdallen lieten ook toe om de vaak storende oprit naar de carport onzichtbaar te maken. De carport zorgt tevens voor een subtiele scheiding tussen het kantoor- en het woongedeelte.
Het perceel waarop gebouwd werd, is breed en ondiep, net geen 1.300 m2 groot en bevindt zich in agrarisch gebied ingebed tussen weiden en bossen. De relatief beperkte diepte van het perceel leidde tot de beslissing om er geen traditionele, volumineus ogende woning met verdiepingen op te plaatsen. In samenspraak met de bewoners werd gekozen voor een geniale ingreep: alle slaap- en badkamerfuncties werden ondergronds aangebracht in de kelders, waardoor de bovengrondse constructie niet te zwaar zou wegen op de omgeving. Overvloedig licht wordt de ondergrondse verdieping binnengetrokken langs brede sleuven met taluds voor de ramen aan de voorzijde van de woning. Hierdoor is geen inkijk vanaf de straatzijde mogelijk. Ook het grote trapgat in de woning zorgt voor extra lichtinval.
De voorgevel van de woning is volledig gesloten, wat de privacy in de hand werkt. Achteraan is het een ander verhaal. Daar werd de woning opengetrokken met een glasgevel over de hele breedte. De binnenruimte gaat er naadloos over in een terras met gepolierde betonnen verharding. Aansluitend bevindt zich de infinity pool die afgeboord werd met omgekeerd geplaatste betondallen. De zichten op de groene omgeving zijn er fenomenaal rustgevend. Het werkgedeelte werd visueel en materieel losgetrokken van de woning. Het kantoor werd ondergebracht in een box rechts van de carport. Deze box werd langs buiten bekleed met een combinatie van een glasgevelsysteem enerzijds en donker getint glas anderzijds. Twee muren van de box zijn open achter het glas en twee bleven gesloten. Naar buiten kijken is mogelijk, het omgekeerde niet. In het deel van de box achteraan de woning werd een poolhouse ondergebracht. De carport maakt integraal deel uit van de gevel en de balkconstructie en zorgt voor de verbinding met het woongedeelte. Vanuit de carport leidt een aparte deur naar de keuken met berging, ideaal voor het snel en makkelijk uitladen van de boodschappen.
Beton is alomtegenwoordig in deze woning. Voor de wanden werd gewerkt met geprefabriceerde holle elementen die vanaf fabriek voorzien waren van de nodige isolatie. Voor de gewelven werd gewerkt met predallen. Binnen werd het beton zoveel mogelijk zichtbaar gehouden. In de kelder zorgen de zichtbare sporen van de bekistingsplaten voor een subtiele toets. Het gebruik van prefab wanden en elementen biedt als bijkomend voordeel dat er sneller kan gewerkt worden op de werf. Hier werden alle wanden geplaatst op één dag.
Voor dergelijke uitdagende projecten werkt architect Frederik De Smet samen met partners die zijn visie kunnen volgen en effectief gestalte geven. En die dezelfde zin voor perfectie en detaillering aan de dag kunnen leggen. Werken met zichtbeton binnen betekent immers dat aansluitingen en detailleringen vooraf goed doordacht moeten zijn. Achteraf kan je immers niets meer rechtzetten of camoufleren.
Langs binnen valt deze woning op door een rustgevende soberheid die wonen tot de essentie herleidt. De architect heeft angstvallig gewaakt over de juiste detailleringen. Alle belijningen en zichtassen sluiten perfect op elkaar aan. Ook alle zaagsneden, voegen en naden, inclusief deze van de brede glasgevel en het terras achteraan vormen een coherent en aaneensluitend geheel. Binnen werden de aankleding en afwerking uniform gehouden waarbij een teveel aan materialen, structuren en kleuren vermeden werd. Zichtbeton op wanden en plafonds primeert. In de breed uitgestrekte keuken werden de wandkasten gerealiseerd in een donkere gepoederlakte afwerking. Het imposante kookeiland is een monolithisch blok in marmer met aansluitende ontbijtzone. In het werkblad werd een V-ZUG inductiekookplaat met geïntegreerde dampkap ingewerkt. Boven het kookeiland zorgt een lang maatwerk lichtprofiel met geclusterde spotjes voor de juiste verlichting. De onderkastjes van het kookeiland zijn uitgevoerd in blank geborsteld eikfineer, zoals de andere kasten in de woning. Tussen de TV-hoek en de zit/eetruimte bevindt zich een deels zwevend kastenblok in blank eikfineer. Een deel van de kast rust op een sokkel van zwarte volkern. Onder de kast werd een doorkijk gashaard ingebouwd. De eettafel met blad in geoliede eik is geflankeerd door bijpassende designstoeltjes. In de zitruimte een comfortable zitbank en een comfortabele lounge chair.
De sanitaire voorzieningen en slaapvertrekken op het laagste niveau zijn bereikbaar via een metalen spiltrap en een ruwe betonnen trap met groot trapgat. Het trapgat wordt afgescheiden door een donker getinte glazen balustrade die meeloopt met de lange zichtas in de keuken. Hier bevinden zich de 3 slaapkamers met gedeelde badkamer van de kinderen. De douche werd afgescheiden met een wand in bronskleurig glas, identiek aan de glazen balustrade naast het trapgat boven. Verder wordt deze badkamer ook gebruikt als wasplaats. Het lavabomeubel heeft een blad in solid surface. De kinderkamers zijn de enige ruimtes in de woning waar de architect gebruik maakte van enkele frisse en contrasterende kleurtoetsen. Maar ook witte kasten lopen hier naadloos door tot tegen de deur.
De master vleugel is één grote open ruimte die zowel de slaapkamer en de dressing als de badkamer bevat. De dressingkasten zijn vervaardigd in een natuurlijk eikfineer. Het hoofdbord van het bed vomt de enige afscheiding met het vrijstaand ligbad. Het lavabomeubel is ook hier voorzien van een blad in solid surface, waarbij twee kleuren gemengd werrden tot een mooie adering. De hele kelderverdieping wordt zowel verwarmd als gekoeld via vloerverwarming. Het kantoor, de leefruimtes, de polyvalente ruimte onder het kantoor en het kantoor zelf zijn uitgerust met een luchtklimatisatie. De polyvalente ruimte is trouwens de enige in de woning die niet geniet van natuurlijk invallend licht.
De sobere maar bijzonder stijlvolle inrichting van de kelderverdieping geeft aanleiding tot een echt hotelgevoel. Enkele goed bestudeerde details versterken dit nog. Zo werd gekozen voor design lichtschakelaars in onvervalste vintage look met metalen tuimelschakelaars en koperkleurige afdekplaatjes. Met deze woning kon architect Frederik De Smet zijn visie en voorliefdes perfect tot uiting brengen: werken met eerlijke materialen zonder pretentie, een duidelijke samenhang tot stand brengen tussen woning en omgeving en rust creëren via een sobere inrichting en uitgepuurde detaillering.