Bernard Libert
Bronzen boemerang
Architectuur mag een statement maken. Zolang dat maar op een genuanceerde manier gebeurt. Dit bronzen huis buigt zich in een parabolische beweging naar het glooiende groene landschap errond en lijkt er bovendien gedeeltelijk in te verdwijnen. ‘Een huis zoals dat van de slechteriken in de James Bond-films.’ Dat was de vraag van de eigenaar van deze bronzen woning aan Bernard Libert. “Het mocht wat extravaganter dan gebruikelijk”, vertelt de architect. “De man woonde met zijn drie kinderen in een riante landelijke villa op een uitgestrekt glooiend perceel. Het grootste deel daarvan ligt in landbouwzone, maar in de voortuin mocht er bijgebouwd worden. De bedoeling was daar iets te ontwerpen voor zijn dochter. Een tweede woonst die sterk afsteekt tegen de klassieke stijl van het bestaande huis. Het interessante daarbij was meteen dat de grond aan de splitsing ligt van twee straten. Aan de ene kant staan er vooral moderne woningen, aan de andere kant vooral klassieke. Op die manier kon het nieuwe ontwerp een schakel vormen tussen die tweestijlen.”
Deels ingegraven
Libert ontwierp een modern boemerangvormig volume met afgeronde hoeken, deels ingegraven in het terrein en volledig bekleed met geoxideerd koper dat extra uitstraling krijgt door de wisselende bandbreedtes. “Het koper moet met de tijd nog meer patine krijgen, zodat het gebouw helemaal tot zijn recht komt in het landschap”, aldus Libert. “Hoe opmerkelijkhet ontwerp ook oogt, de bedoeling is altijd geweest iets te creëren in functie van de groene omgeving en de topografie van het perceel. De afgeronde vorm dankt het huis in de eerste plaats aan de gebogen perceelsgrens ter hoogte van de straat. Bovendien is de voortuin wild begroeid en erg heuvelachtig. Over het hele terrein gaan de hoogteverschillen tot soms 7 meter en meer. Omdat een sondering uitwees dat de helling vooraan maar draagkrachtig was op grotere diepte, ontstond het idee om het gebouw deels onder de grond te ontwikkelen. Er steekt maar één bouwlaag boven het maaiveld uit, waardoor de impact van het volume op de omgeving relatief bescheiden blijft. Daarnaast behoudt de hoger gelegen hoofdwoning haar mooie panoramische zicht vooraan. Van daar kijk je over het nieuwe huis heen, dat als een koperen schijf in de grond lijkt gestampt. We hebben het trouwens voorzien van een groendak, zodat het volledig lijkt te verdwijnen in de voortuin.”
Boemerang naar zwembad
De bronzen woonst is zo ingeplant dat ze voluit geniet van de reeds aanwezige tuin met zwembad. Bovendien is ook de bestaande oprit bewaard gebleven en geïntegreerd in het nieuwe ontwerp. “Het project is gaandeweg geëvolueerd naar een vorm van co-housing”, legt Bernard Libert uit. “De bouwheer heeft uiteindelijk beslist zelf in de nieuwbouw te gaan wonen. Het gelijkvloers is daarom ingericht als doorleefwoning, terwijl de kelderverdieping is opgevat als een logeerruimte voor de kinderen en kleinkinderen. Eigenlijk moet je deze woonst zien als een soort van paviljoen in de voortuin dat bij de hoofdwoning hoort. Om die reden leek het mij ook vreemd en onnodig om een tweede oprit aan te leggen. Daarnaast moest het zwembad er maximaal bij betrokken worden. Vanuit de hoofdwoning heb je er totaal geen zicht op. Dat wilde ik hier zeker vermijden. Door het huis letterlijk te buigen richting zwembad en tuin krijgt het de vorm van een boemerang, gericht op de gemeenschappelijke recreatiezone en de natuur erachter.”
Om een perfect zicht te behouden op het zwembad is het gelijkvloers verdeeld over twee hoogtes met een verschil van 36 cm. Het niveau met de inkom, garage, keuken en zitplaats sluit aan op dat van de oprit. Het niveau met de slaap- en badkamer met dressing op dat van de tuin. Een hellend vlak verbindt beide zones en wordt geflankeerd door een patio die tot in de kelder reikt en daar zelfs uitloopt in een waterpartij. “Te midden het huis wordt er daardoor een raampartij van vijf meter hoog gecreëerd”, aldus Libert. “De patio animeert het volledige project en brengt extra licht, lucht en beleving naar binnen. Op termijn is het de bedoeling dat er in de patio ook een messing beeld komt, wat nog een extra dimensie zal geven aan het concept. Hat zal lijken alsof het probeert te ontsnappen uit de patio. Jammer dat het er nog niet staat, want het vormt echt het sluitstuk van dit ontwerp.”
Binnen en buiten vermengen zich
Ook binnen is het huis tot in het detail ontworpen. De garage en inkom bijvoorbeeld worden gescheiden van de keuken en leefruimte door een groot eiken meubelblok dat deels vestiaire en bijkeuken is, en deels dienst doet als kolomkast en kooknis voor de keuken. Een soortgelijk principe is toegepast om de slaapkamer en de badkamer te scheiden. “Ik heb heel veel vrijheid gekregen als ontwerper”, aldus Libert. “Ik ben zelfs mee meubilair en gordijnen gaan kiezen. Die gordijnen spelen trouwens een belangrijke rol in de architectuur: ik beschouw ze als gordijnwanden die het wat koelere gevoel van de andere materialen maskeren en extra warmte toevoegen. Er is gekozen voor een beperkt materialenpallet. Hout, travertin en zwartbruin mozaïek dat hier en daar als een motief terugkomt.”
Overal in huis ligt er inderdaad travertin op de vloer, behalve in de verhoogde zitplaats aan het terras. Daar is eiken parket gebruikt die verder doorloopt tot buiten. “Binnen en buiten vloeien organisch over in elkaar”, geeft de architect aan. “Dat is het hele idee: er zijn geen grenzen meer. Het deels ingegraven niveau, de buiging naar de natuur, de patio, de kamerhoge ramen en deuren, de doorlopende materialen: de woning is volledig georiënteerd op de grilligheid en schoonheid van het landschap errond.”