DESMET & LAMMENS architecten

De locatie is altijd een belangrijk gegeven voor het ontwerp van een nieuwe woning. Een hoekperceel brengt daarbij extra uitdagingen met zich mee. Carmen Lammens van Desmet & Lammens architecten loste het in dit project op door de slaapvertrekken in een half ondergronds volume te voorzien waardoor de leefruimte boven het maaiveld uitsteekt en de kruinen van de omliggende bomen in het zicht komen. Een spektakel dat in het ontwerp maximaal werd uitgespeeld.

Een jong koppel zonder kinderen droomde van een eigen woning in de buurt van Brugge. Een sportief koppel bovendien dat dit met een fitness en veel dynamiek graag in het ontwerp vertaald zag. Zonder echter de langetermijnvisie op wonen niet uit het oog te verliezen. Vijf jaar geleden vonden ze uiteindelijk een perceel op de hoek van twee straten met daarop een oude bungalow. Die nam een prominente plaats in dicht tegen de straat en was daarmee beeldbepalend. Door vele buurtbewoners zelfs als storend ervaren. Dat de nieuwe eigenaars plannen hadden voor een nieuwbouw kon dan ook op veel bijval rekenen, op voorwaarde dat het nieuwe ontwerp zich beter in de omgeving innestelde.

Carmen Lammens probeert haar woningen altijd speels en mysterieus tegelijk te maken. Tijdloze gebouwen die nieuwsgierigheid wekken, maar niet meteen alles prijsgeven. Dat is hier zeker gelukt, net als de ambitie om ondanks het uitdagende hoekperceel, de woning in de omgeving te laten blenden. Carmen Lammens: “Door die positie zoek je naar een passend antwoord. Wij vonden dat door de woning een nieuwe positie op het perceel te geven, namelijk door de perceelgrens in oostelijke richting op te zoeken. Daardoor geven we de woning vooraan meer tuin. Het concept bestaat uit een spel van volumes waarbij we gewerkt hebben met het box-in-box-principe. Het zwarte volume van de bovenverdieping wordt omarmd door een bakstenen omhulsel. Geïntegreerd in de architectuur is de dubbele carport vooraan die weliswaar losgekoppeld is van de woning om via een patio lucht en licht binnen te halen. En om de mooie beuken in de omgeving beter te beleven, wisselden we de klassieke indeling om: slaapvertrekken beneden, leefruimte boven. We maakten er wel een punt van om de impact van de woning op zijn omgeving minimaal te houden. Vandaar de keuze om de slaapvertrekken half ondergronds te voorzien en de tuin ernaar af te leiden waardoor ook daar licht binnenkomt en de interactie tussen binnen en buiten maximaal is. Vervolgens wordt alles aan elkaar gelinkt met split levels.”

Doordat de woning licht verzonken is, genieten de half ondergrondse functies enerzijds contact met de straat maar behouden ze wel voldoende privacy. Dat geldt zowel voor de master bedroom als voor de badkamer, logeerkamer en fitness. De master bedroom met dressing – via een verborgen deur in de slaapkamer te bereiken – en badkamer is opgevat als een hotelsuite. De ruimtes beneden worden bediend via een centrale gang. Met een paar treden kom je op de hoogte van het maaiveld waar je de overdekte hoofdinkom via de carport en de verborgen fietsenberging bereikt. Met een vide is de inkomhal en de gang helemaal tot boven opengetrokken, waardoor beide niveaus met elkaar in verbinding staan. Vanuit de hal waar een rijk lichtspel wordt gecreëerd, krijg je zo al zicht op de kruinen van de bomen.

Enkele treden brengen je daarna naar de leefruimtes op de verdieping waar je het box-in-box nog meer ervaart. En dan vooral in de zithoek die opnieuw enkele treden zakt in vergelijking met de keuken en eethoek. Deze zitput op hoogte die daarmee als het ware een tweede maaiveld schept, blinkt uit in gezelligheid en versterkt het gevoel van cocooning. Geïntegreerd in de lage hoekkast waar ook de haard en de televisie in weggewerkt zijn, vind je een thuisbureau terug. Dat kijkt via de vide zowel op de gang en de benedenverdieping uit als op de bomen in de omgeving. Het geborgen gevoel van de zithoek wordt dus mee in de hand gewerkt door het maatwerk. Dat gaat mee in de architectuur van de woning en bestaat, naast kasten, ook uit een zitbank. Die scheidt de zithoek van de keuken. Een lage boekenkast – eveneens op die grens – die vanuit beide functies bediend kan worden, dient bovendien als balustrade.

Een dubbele functie krijgt ook de roomdivider in de keuken. Aan de ene zijde vormt dit losstaande volume de keukenkastenwand, aan de andere kant herbergt het een vestiaire en bergruimte. Zithoek, keuken en eethoek vormen een L waarbij de eethoek uitmondt in een uitspringend glazen volume. Dat is meteen ook de eyecather in de gevel. Niet voor niets heeft die toegang tot een ruim terras waar je een mooi overzicht hebt op de omgeving. Een terras dat je overigens van in de tuin kan bereiken via een zwarte houten trap. Over de twee niveaus is er steeds contact met én toegang tot de tuin, via terrassen en trappen of rechtstreeks. In nauwe verbinding staan met de tuin en de buitenomgeving was voor de bouwheer ook belangrijk. Door de geborgen half ondergrondse positie was het zelfs mogelijk het bad voor een raam te voorzien en ook vanuit het bed loop je zo het terras op zonder directe inkijk.

De architect kreeg van het koppel carte blanche wat het ontwerp betreft, maar had wel een specifieke voorkeur voor de Infinitum, een zilvergrijze langformaat gevelsteen van Vande Moortel, om dat ontwerp vorm te geven. “Die was in België nog niet gebruikt en de bouwheer wou graag de eerste zijn. Maar wat voor mij belangrijk was, is dat de steen het al bij al compacte volume langer maakt door het accentueren van de horizontale lijnvorming. De bakstenen volumes wisselen af met passages in verticale houten lamellen en uiteraard met grote zwarte aluminium raampartijen, wat zorgt voor een rustig materialenpallet dat volledig opgaat in die bosrijke omgeving. Nog aanwezig in het beeld van de gevel is een claustra. Daarachter schuilt de verborgen dressing van de master bedroom.”

In het interieur schrijft de materialisatie enerzijds een verhaal van neutraal wit waardoor het, in combinatie met de grote raampartijen, een canvas voor de omliggende natuur wordt.
Dat komt tot uiting in de keuken – in het midden van de L-vorm – die volledig in Corian werd uitgevoerd. Anderzijds kreeg het een invulling met warme materialen zoals hout. Daarbij maken bepaalde details het verschil zoals de eiken parketvloer in de zitput die doorloopt in de zitbank. De lage kastenwand in de zithoek en de keukenkastenwand zijn dan weer in zwart laminaat uitgevoerd. Behalve een parketvloer, koos de bouwheer ook voor een gietvloer. Weliswaar niet wit, maar lichtgrijs waardoor die iets onderhoudsvriendelijker is maar toch meegaat in het tijdloze pallet van de woning.

“Eerder dan te kiezen voor uitgesproken grote ruimtes, wou de bouwheer compacte maar kwalitatieve ruimtes met een mooie afwerking. Er is veel aandacht besteed aan details zoals de verborgen dressing of het feilloos geïntegreerde thuisbureau in de lage haard- en tv-kastenwand. Doorheen de woning vind je veel van dat maatwerk, waardoor geen enkele ruimte verloren gaat.”

Maar de grootste verwezenlijking is ongetwijfeld het opwaarderen van het straatbeeld door goed om te gaan met de uitdagingen die dit hoekperceel met zich meebracht. “Het was inderdaad een uitdaging om daar iets te creëren dat architecturaal aantrekkelijk is maar zich toch op de achtergrond zet en wil opgaan in de omgeving. En ik denk te mogen stellen dat ik daar samen met mijn man Phiippe Desmet, die de technische uitvoering voor zijn rekening neemt, in geslaagd ben. De ingreep van het half ondergrondse slaapvolume, in combinatie met een gepaste materialisatie, houdt de impact en het volume van deze tijdloze en energiezuinige woning minimaal. In vergelijking met wat ervoor stond, krijg je nu een veel rustiger beeld in de straat en krijgt die prominente hoek meer ademruimte.”

Tekst: Sam Paret
Foto’s: Nick Cannaerts

DESMET & LAMMENS architecten – Carmen Lammens en Philippe Desmet
Kooidreef 2 ı 8200 Brugge
t. 050 24 07 47
info@desmetlammensarchitecten.be ı www.desmetlammensarchitecten.be