Bureau Goddeeris Architecten
Verknocht aan Kortrijk, dat kan je van het familiebedrijf Konvert zeker zeggen. Met het administratieve luik van de zaak verspreid over drie locaties, drong een gecentraliseerde organisatie en een nieuw gebouw als hoofdkantoor zich op. Een belangrijke voorwaarde daarvoor was dat het binnen de postcode 8500 viel. Het werd Hoog Kortijk, tussen de gebouwen van Bond Moyson en Voka in. Bureau Goddeeris Architecten tekende voor het ontwerp.
Konvert was al even op zoek naar een geschikte site met plaats voor een nieuw gebouw voor ongeveer 100 medewerkers én die hen vooral toeliet om in Kortrijk verankerd te blijven. Dat vonden ze uiteindelijk aan de Kennedylaan waar ze een braakliggend terrein konden strikken met daarachter een parkeergelegenheid. Die bediende al deels het AZ Groeninge hospitaal. Samen met Kinepolis, Xpo, Bond Moyson en vooral Leiedal/Voka situeert het nieuwe hoofdkantoor zich binnen de stedenbouwkundige logica van het Masterplan Hoog Kortrijk, dat destijds werd opgemaakt door Secchi-Vigano. Architect Piet Goddeeris: “Het was Bernardo Secchi die daarbij de galettes introduceerde. Dat zijn grote, horizontale vlakken die zich als terrassen inschuiven in het glooiende landschap tussen de Leie en de Schelde en die als sokkel dienen voor gebouwen en nieuwe openbare ruimte. Het is op één van die galettesdat het nieuwe gebouw gepositioneerd moest worden, rekening houdend met de al aanwezige bebouwing op deze hoofdgalette. Dat wil zeggen dat het zich in schaal, korrel en representatie erop entte en zijn plaats mocht hebben in de rij van Kinepolis, Xpo, Bond Moyson en Leiedal/Voka.”
Een prominente plaats innemen langs de Kennedylaan is dan ook wat Bureau GoddeerisArchitecten deed met de nieuwbouw. Zelf maken ze de vergelijking met een januskop. “Het alzijdig gebouw heeft enerzijds een representatief gezicht aan de Kennedylaan, opgevat als een vitrine zeg maar. Passanten zien de mensen werken en dat was ook de bedoeling. Hun slagzin destijds was niet zomaar We work as one. Die focus op werk als een geoliede machine bepaalde grotendeels het concept. Het gebouw betreden gebeurt dan weer langs de achterzijdewaar een nieuw groen plein ontstaat, ontworpen door landschapsarchitect Bas Smets, dat een geheel vormt met de omliggende gebouwen. Daardoor vervolledigt Konvert de Leiedal-bosvlek in het landschap dat eigenlijk ook als een autonome en hoogwaardige landschappelijke entiteit fungeert. De meer intieme gevel van het gebouw richt zich volledig naar deze nieuwe landschappelijke open ruimte aan de binnenkant van de site. De tuinzijde is een bijzondere plek in het groen waar de wisselwerking tussen architectuur en omgeving – net als bij de inplanting op de galette – heel nadrukkelijk speelt.”
Het gebouw zelf bestaat uit vier bovengrondse bouwlagen, een deels ingegraven niveau en een ondergronds niveau. In dat laatste is er ruimte voor parkeerplaatsen en archief/opbergruimte. Door het afhellende terrein was een half verzonken bouwlaag mogelijk. Daarin kwam er een fitness en andere ontspanningsruimtes voor de medewerkers. Konvert wil namelijk een gebouw waar zowel bezoekers als medewerkers zich thuis voelen. Op het gelijkvloers is een vleugel voorzien voor de IT-afdeling, in de andere zit de personeelsadministratie en HR en er zijn de nodige spreekruimtes. Tussen de vleugels in liggen receptie en onthaal. De eerste verdieping is voor de centrale administratie en andere ondersteunende diensten. De financiële dienst, facility afdeling en directie situeren zich op de tweede verdieping. De derde verdieping, het dakniveau, is die met het meest publieke karakter, daar vind je de algemene keuken en bar, het dakterras, vier flexibele vergaderruimtes die omgevormd kunnen worden tot een grote vergaderruimte en een polyvalente ruimte met bar. Op deze verdieping worden interne opleidingen georganiseerd maar even goed events met externe klanten.
Het gebouw is opgevat als een werkvloer en kent in plan een dubbele L-vorm. De circulatie is eenduidig en bevindt zich in de oksel of het centrale punt. Middels een grote vide worden alle niveaus daar visueel met elkaar verbonden. Op de kop van elke vleugel bevinden zich de dienstliften en -trappen. De werkvloeren zijn heel flexibel en vrij van kolommen. De inrichting van de diverse departementen in het landschapskantoor gebeurt door plaatsing van het meubilair. Binnen één cluster worden de diverse departementen georganiseerd rondom het kantoor van de leidinggevende en de clusters zijn verticaal en horizontaal verbonden via formele en informele ontmoetingsplekken. “Deze flexibele invulling draagt bij aan het creëren van wat bOb Van Reeth destijds de intelligente ruïnes noemde. Door het ontbreken van dragende structuren die andere invullingen zouden belemmeren, kan het gebouw over afzienbare tijd dus probleemloos een andere functie krijgen. Dat is een belangrijke vorm van duurzaamheid. Het werd ook ontworpen op een raster van 90 op 90 dat in alles werd doorgetrokken. Vandaar dat we ernaar gezocht hebben om geen richting te geven aan het gebouw. De verlaagde plafonds zijn rasterplafonds van 10 op 10, perfect afgestemd op dat raster van 90 op 90. Het op die manier ontwerpen brengt een goed overzicht, directe zichtrelaties en optimale relaties met de omgeving met zich mee. Weliswaar niet zonder rekening te houden met de mogelijkheid tot afzondering.”
De flexibiliteit dankt het ook aan de constructie. Het gebouw – opgetrokken als een betonstructuur – is als het ware een glazen doos, met lege plateaus of werkvloeren tussen gesloten ‘koppen’ met daarvoor een voorzetgevel. Om die vorm te geven koos Bureau Goddeeris Architecten bewust voor een streekeigen product. “Baksteenarchitectuur legt opnieuw de link met de bakermat van Konvert. De voorliefde voor baksteen was er daarom ook bij de opdrachtgever. Omwille van architecturale kwaliteit zochten we heel specifiek naar een slanke grootformaat gevelsteen en dat vonden we bij Petersen die een steen op maat voor dit gebouw ontwierp. Liefst 52 centimeter lang, 5 centimeter hoog en 11 centimeter diep. Er zijn daarnaast ook andere maatstenen gemaakt om specifieke zaken te kunnen realiseren, zoals de raamslagen die allemaal onder een hoek staan. Dit dient niet alleen een betere lichtinval, maar zo krijgt de gevel en indirect het hele gebouw een sculpturaal karakter. Bovendien zitten alle dragende kolommen en balken verwerkt in die bakstenen voorzetgevel waardoor er zowel buiten als binnen geen dragende structuur te zien is.
Daardoor kon een groot deel van de gevel beglaasd worden. Het aluminium buitenschrijnwerk bestaat uit klaar glas en de profielen werden ingewerkt waardoor ze niet meer zichtbaar zijn. Dit oogt enerzijds heel puur en anderzijds biedt het een mooi panorama op de omgeving, zeker met een raampartij van 270 cm hoog en 540 cm breed. Binnen en buitenkant zijn op elkaar afgestemd door in het ontwerp ook afwerkingen te laten aansluiten op het raster van 90 op 90. Dat uit zich onder meer in de grootformaat groengrijze composiettegels van exact dezelfde afmeting en in de houten lambriseringen in afrormosiawaarbij de planken telkens 15 centimeter breed zijn. Daardoor kunnen lijnen en voegen mooi doorlopen. Deze doorgedreven detaillering zorgt voor rust in het geheel. Tegelijkertijd voegt het hout een warme huiselijke sfeer toe aan het interieur waarbij ook de omgeving nauw wordt betrokken.
“De opdrachtgever wou een discrete eyecatcher, geen gebouw dat stond te schreeuwen. En dat anderzijds de kwaliteit en waarden van het bedrijf in de verf zet. Een gebouw als een werkinstrument met een aangenaam werkklimaat, goede klimatologische omstandigheden, maximale flexibiliteit, comfortabele akoestiek en met uitzicht op het omliggende groen. Die wisselwerking tussen architectuur en omgeving is doorslaggevend in dit project. Het gebouw nodigt uit om te bewegen en naar buiten te gaan en medewerkers worden aangemoedigd om te sporten in de fitness of te lunchen en verpozen op het terras of in de tuin waar bomen verkoeling brengen. Een andere troef van dit project is zonder twijfel zijn stedenbouwkundige inplanting, ingebed in het masterplan voor Hoog Kortrijk. Het is een open huis geworden in een hoogwaardige landschappelijke entiteit, een mooi samenspel met de gebouwen van Vokaen Leiedal. De integratie van Konvert in die galette vinden wij uitermate geslaagd.”
Bureau Goddeeris Architecten
www.bgav.be