OFFICE Kersten Geers David Van Severen

Zoals elk goed verhaal van succesvolle ondernemers, begon ook dat van Brussels Beer Project in de garage van oprichters Olivier de Brauwere en Sébastien Morvan. Hun hippe biermerk groeide uit tot een bloeiende onderneming waarbij experiment centraal staat. Datzelfde imago wilden ze graag vertaald zien in hun nieuwe brouwerij op een bijzondere locatie langs het kanaal. OFFICE Kersten Geers David Van Severen gaf hen met een sprekend dak waarin de opvallende kleuren van hun etiketten vervat zitten een al even hip visitekaartje.

Voor deze locatie aan het kanaal van Brussel in Anderlecht bestaat al een masterplan, het is dus een site in ontwikkeling. Zo komen er in de toekomst woon- en kantoorgebouwen, maar zolang wou Brussels Beer Project niet wachten. Zij durfden het aan om als eerste een nieuwbouwproject te realiseren en hebben nu al een positieve impact op de buurt. Alexander Smedts: “Dit project kadert perfect in ‘de productieve stad’, één van de thema’s van de Brusselse Bouwmeester die de wedstrijd voor de brouwerij destijds organiseerde. Daarbij zoek je naar manieren voor de inpassing van productieve economie in de stad, weliswaar op een kwalitatieve manier. Dat is ook wat wij met het gebouw hebben willen doen. We tonen het productieproces van het brouwen, maar wel in een kwalitatief architectuurproject dat meer is dan een industriële container en dat ook iets terug wil geven aan de stad. Vandaar de integratie van een ‘Beer Garden’ en een ‘Taproom’ waar voorbijgangers en bezoekers gebruik van kunnen maken. Het ligt dan ook op een belangrijke as langs het kanaal voor fietsers en wandelaars.”

Als pilootproject voor de productieve stad kan dat alvast tellen. Daarnaast is het uiteraard een mooie stap voor de branding van Brussels Beer Project dat sowieso op zoek was naar een nieuwe locatie waarbij ook toekomstige groei ingerekend kon worden. OFFICE koos voor een vrij directe en tegelijkertijd verrassende architectuur. Die no-nonsense aanpak die hen kenmerkt, was exact wat de opdrachtgever voor ogen had en sluit heel erg aan bij hoe ze zelf ondernemen. “We hebben het tonen van het productieproces heel hard uitgespeeld en hebben met industriële materialen toch een architecturale meerwaarde proberen creëren. En dat in de vorm van het bijzondere en kleurrijke dak als eyecatcher. Kleuren die verwijzen naar hun beroemde bieretiketten in een patroon van hun meest succesvolle bieren. Daardoor wordt het enerzijds een heel herkenbaar maar ook een iconisch gebouw dat zich opent naar de stad. Het is heel beeldbepalend en dat kon de opdrachtgever wel smaken.”

Anderzijds is het een heel functioneel gebouw. Want brouwen mag dan een connotatie hebben met rock-‘n-roll, het is en blijft een chemische proces. Om de puzzel van het programma te leggen en alle brouwtechnieken een plaats te geven werd onder meer beroep gedaan op brouwexperten. Zeker ook met het oog op toekomstige groei werd gekeken om ook het maximum uit het gebouw te kunnen halen. Met behulp van diverse tafels krijgt elke techniek zo zijn eigen plaats in een logische aaneenschakeling van het brouwproces. Elk platform heeft zijn eigen functie en zit dus op een andere hoogte waarbij ze getracht hebben het brouwproces te ontleden in diverse stappen. Met momenteel 2/3 van de tafels bezet, is er dus nog ruimte voor expansie.

Aan de personeelszijde van het gebouw vinden we de bureaus terug, maar ook een labo en helemaal bovenaan – op de bovenste tafel en net onder het dak – de Taproom. “Dit uitkijkplatform waar het kleurenspel van het dak je overvalt, biedt je enerzijds een zicht over het hele brouwproces maar anderzijds ook een fantastisch panorama over het kanaal en de stad. Een ruimte waar ze dankbaar gebruik van maken tijdens tastings en bezoeken of kleine events. De openheid naar de buurt zit ook vertaald in de ‘Beer Garden’, een pop-upbar tijdens de lente en zomer en een ideale locatie voor grotere evenementen die niet in het gebouw kunnen en mogen plaatsvinden. Het is ook echt een tuin die aangelegd is door een tuinarchitect met een passage voor fietsers langs het kanaal. Die houden er graag een tussenstop wat de betrokkenheid nog vergroot.”

Het brouwerijgebouw is geconcipieerd als ‘boite-magique’: een perimeter die je kan vergelijken met een betonnen doos – gerealiseerd met sandwichpanelen – met daarin diverse platformen als stalen tafels. Die doos opent zich naar de omgeving met als voornaamste kenmerk de fermentatievaten op de middelste tafel. Die vormen als het ware de etalage van het gebouw. Daarbovenop komt het kleurrijke dak dat oplicht en het proces eronder ook uitlicht waardoor het een magische box-effect heeft. “De scheiding tussen dak en beton is gerealiseerd met serreprofielen. Wij houden van de esthetiek van aluminium gordijngevels met zwarte rubbers en die mag je in industriegebouwen – in tegenstelling tot publieke gebouwen – gelukkig wel nog toepassen. Het hellend dak is een staalstructuur die zowel langs onder als boven bekleed is met die kleurrijke panelen. Dat was voor ons heel belangrijk omdat we dat kleureffect zowel langs binnen als langs buiten wilden tonen.”

Binnenin zijn alle ketels en buizen in inox vervaardigd. Dat beviel OFFICE dermate dat ze besloten om ook alle kanalen en leidingen, maar ook trappen en leuningen in hetzelfde materiaal te voorzien. Dat zorgt voor de eenduidig blinkende aanblik. Door ook de tafelpoten van de stalen platformen van ronde curves te voorzien krijg je een onderscheid tussen de enerzijds massieve rechthoekige gevels en de elegantere interieurelementen. De bovenkant van de tafels zijn bekleed met hexagonale tegels die in brouwerijen vaak toegepast worden waardoor het lijkt alsof er een wit tafelkleed overheen gedrapeerd werd.

Brussels Beer Project gaat heel innovatief en duurzaam om met hun onderneming. Reststromen van bijvoorbeeld speculoos worden gebruikt om te experimenteren met nieuwe smaken voor hun bier. Om hun uitstoot drastisch te verminderen hebben ze ook besloten om te stoppen met exporteren en zich te concentreren op speciaalbieren voor de binnenlandse markt. Dat ze met dit project wilden inzetten op hernieuwbare energie, past dus volledig in het plaatje: ingenesteld in het kleurrijke dak is er een zwart vlak vol zonnepanelen in een mooie compositie en de gegenereerde restwarmte van het productieproces wordt middels een warmtewisselaar gebruikt om het gebouw te verwarmen. Dat volstaat, enkel de bureaus en de Taproom hebben nog aparte vloerverwarming. “De sterkte van Brussels Beer Project is dat het echt een gebouw is op maat van de klant en de context. In deze nieuwe brouwerij van de 21e eeuw wordt niet alleen geproduceerd, het proces is ook zichtbaar en de onderneming geeft ook iets terug aan de stad. Mensen komen en masse naar het gebouw, er is activiteit met respect voor de omgeving en de buurt krijgt een mooie opwaardering. Dat je dit ook kan verwezenlijken met een industriegebouw laat zien waartoe architectuur in staat is.”

In studie-samenwerking met
UTIL Structuurstudies (stabiliteit)
R. Boydens (gebouwtechnieken)
Jeroen Provoost (landschap Beergarden)

Foto’s: Bas Princen

OFFICE Kersten Geers David Van Severen
www.officekgdvs.com