ORG Permanent Modernity

Meer doen dan de opdracht je voorschrijft, sommige architecten maken er hun modus vivendi van. ORG Permanent Modernity is zo’n bureau dat steeds zoekt naar manieren om verschillende invalshoeken en noden over elkaar te leggen. Hun integrale benadering leidt tot duurzame oplossingen op lange termijn. Het administratief centrum en politiekantoor van Beveren is daar een mooi voorbeeld van. De oorspronkelijke Open Oproep van de Vlaams Bouwmeester omvatte de verbouwing van het bestaande politiekantoor. Dat was te klein geworden en het plan was om dit te renoveren. ORG Permanent Modernity won de wedstrijd maar stelde nadien vast dat het gebouw niet meer kon voldoen aan de groeiende noden van het politiekorps. Birgit Clottens: “Na onderzoek bleek dat een nieuwbouw zich opdrong. In dezelfde periode werd een masterplan opgezet voor het Gravenplein waar reeds een aantal openbare diensten gehuisvest zijn. Naast de politie vond je er immers al een collectie van gemeentelijke functies zoals de brandweer, de bibliotheek en het jeugdhuis. Toen we hoorden dat eigenlijk ook het gemeentehuis zelf niet meer aan de noden van vandaag voldeed, rijpte het idee om politie, administratief centrum en OCMW te centraliseren in één nieuwbouwproject aan het Gravenplein.”

Samen met een andere partij schreef ORG Permanent Modernity tegelijkertijd aan een masterplan voor dat Gravenplein. Een toekomstvisie die de zielloze parkeervlakte wil omtoveren tot een levendig evenementenplein. “We besloten beide opdrachten te combineren en een gebouw te ontwerpen dat perfect kon aansluiten op die nieuwe functie van het gemeenteplein én dat ook een nieuw herkenbaar gezicht gaf. Het voortschrijdend inzicht van de gemeente en van ons om functies samen te brengen, heeft ook veel voordelen omdat je bepaalde ruimtes zoals vergaderzalen en auditorium kan delen. Stedenbouwkundig leidde dat uiteindelijk tot een strategisch L-vormig ontwerp van vier hoofdvolumes die onderling met elkaar zijn verbonden en dat ontwerp geeft zowel de N70 als het nieuwe plein mee vorm.”

Het is een beeldbepalend zicht. Dat kan niet anders met een gebouw dat 100 meter lang en 30 meter diep is. Om er genoeg daglicht in te brengen en een gebouw van die schaal te laten aansluiten bij de kleinere korrel van de omliggende woongebouwen, werd het dus opgebroken in vier grote blokken waarin ook telkens insnedes zijn gemaakt. Daglicht wordt daarnaast via centrale vides binnengebracht. Samen met monumentale trappen in zowel politiekantoor als inkomgebouw die alle verdiepingen visueel met elkaar verbinden en ontmoeting stimuleren, zorgt dat voor bijzondere plekken met grote belevingswaarde. De bezoekers leggen er als het ware een architecturaal parcours af om op hun bestemming te geraken. Ingrepen die in wezen standaardgebouwen toch weten te verbijzonderen. Twee van die vier volumes zijn toegewezen aan het adminstratieve centrum, één omvat het nieuwe politiekantoor en het blok op de hoek van de L huisvest als schakel alle gemeenschappelijke functies zoals vergaderzalen en auditorium. Het auditorium wordt zowel door de politie gebruikt voor opleidingen als dat de gemeenteraad er plaatsvindt. Ook de cafetaria zit in dat gemeenschappelijke blok op de hoogste verdieping en heeft toegang tot een aangenaam buitenterras.

ORG Permanent Modernity koos in materialisatie voor een combinatie van overwegend baksteenarchitectuur met passages in bijzonder strekmetaal. Baksteen is uiteraard traditioneel maar werd hier op een niet traditionele manier toegepast. In de vorm van een terugkerend patroon dat gekozen werd op de schaal van een persoon. Ook de ramen hebben een heel regelmatig patroon. Dat laat binnenin een heel flexibele indeling van de kantoorruimte toe. Om de monotonie en dat heel regelmatig ritme te doorbreken, werden er door ORG Permanent Modernity accenten gelegd. De blauwe hardsteen die beweging in de gevels brengt is er daar één van, maar vooral de passages in de inhammen van de blokken waardoor licht diep in de gebouwen kan dringen, zorgt voor een opvallend accent en een zekere herkenbaarheid. “Die vormgeving in aluminium strekmetaal is niet louter om esthetische redenen gekozen, het zijn ook functionele zonweringen die de privacy  garanderen. Aan de specifieke vormgeving van dat geperforeerd strekmetaal – en dan meer bepaald de maximale buigbaarheid – zijn uitgebreide studies en 3D modeling voorafgegaan. Die vormgeving verschilt ook van blok tot blok in convexe en concave vormen waardoor elk volume toch subtiel een eigen identiteit krijgt. Functionele zaken meer laten zijn en daar een toegevoegde waarde mee creëren is iets wat wij graag doen. Zeker op de grens tussen het gebouw en het publieke domein. Getuige daarvan de kolommen in de gevel die overkappingen dragen. Wij hebben daar architecturale elementen van gemaakt bekleed met solid surface, verwijzend naar het werk van visueel artiest Sol LeWitt, die tegelijk zitbank en brievenbus zijn. Die kunstgreep zorgt ervoor dat je interactie kan aangaan met het publiek.”

In het eerder sobere interieur komt een bepaalde ritmiek terug die ook in de gevels is terug te vinden. Dit in de vorm van een afwisseling van volle en glazen verticale panelen op elke vloer rond de centrale vide. En ook in het interieur werden bepaalde accenten  gelegd. Zo zijn er in de gangen zitnissen geïntegreerd als telefoonboots die een opvallende kleur kregen en afgewerkt werden met een akoestisch materiaal. Houten vloeren en tredes geven de witte monumentale trappen in de gemeenschappelijke delen dan weer een warm accent. Elk gebouw in dit complex heeft zijn eigen toegangen, maar door de signaalfunctie van het blok met de gemeenschappelijke functies vroeg die ingang een extra gebaar. ORG Permanent Modernity voegde daarvoor een luifel toe aan de ingang voor het publiek van zowel politie als administratief centrum en dat naast de bestaande luifels aan het gebouw richting fietsenstalling en bushalte. Die luifels spreken dezelfde taal en leggen ook de link naar het nieuwe plein.

Het gebouw speelt niet alleen visueel een prominente rol, de gemeente legde de lat destijds in de ontwerpfase in 2016 ook hoog op het vlak van duurzaamheid en energiezuinigheid. Dit BEN-gebouw was de toemalige norm ver vooruit. Dit dankzij onder meer een BEO-veld onder de parking van de politie in de binnenhoek van de L-vorm. In de daar aanwezige glazen luifels zijn bovendien zonnepanelen geïntegreerd en ook de daken werden er ruim van voorzien. Verwarming en koeling in het gebouw gebeuren eveneens op een duurzame manier, dit in de vorm van klimaatplafonds en stralingplafonds in de publieke ruimtes. Voor een optimale akoestiek kregen de kantoren een tapijtvloer. Alles werd dus voorzien om aangename en hedendaagse kantoren te creëren.

Wat aanvankelijk startte als een renovatie van een bestaand politiekantoor werd uiteindelijk dus een reorganisatie van gemeentelijke functies én een nieuw gezicht voor het toekomstige evenementenplein in het centrum van Beveren. “Zowel voor de inwoners van de gemeente als voor de werknemers is het een veel duidelijkere en aangenamere omgeving geworden. Met dank ook aan de opdrachtgever die een duidelijke visie had inzake openheid van hun kantoren inclusief de plaatsen voor de dienstchef telkens op de hoek die in direct contact stond met de rest van de werkvloer. Een nieuwe manier van werken die wij toejuichen en die nu ook door het personeel positief wordt onthaald. Dat de gebruikers er in het algemeen graag werken en dat de gemeente Beveren fier is op hun nieuwe gebouw is waarvoor wij het doen. En omdat we weten dat na de herontwikkeling van het plein beide elkaar nog zullen versterken. Architectuur is voor ons dus geen doel op zich. Projecten vertrekken bij ons vaak vanuit een masterplan om dan te eindigen in architectuur.”

ORG Permanent Modernity
www.orgpermod.com