DéDal architectes
Een woning waar de creativiteit en speelsheid van afspat
Het belang van beleving neemt steeds meer toe in de woningmarkt. De creativiteit die architecten daarbij aan de dag leggen is navenant. Wanneer die dan ook nog eens voor zichzelf ontwerpen, mogen alle remmen al eens los gaan. Zoals hier bij de woning van Arnaud De Moor van DéDal architectes. Split levels en flexibele ruimtes maken er een speeltuin van, zowel voor jong als voor oud.
Arnaud en zijn gezin met opgroeiende kinderen waren al even op zoek naar een nieuw pandin Brussel. Oorspronkelijk hadden ze niet het idee om voor een nieuwbouw te kiezen, maar de omstandigheden en de ervaring van zijn collega David Lo Buglio deden Arnaud toch het geweer van schouder verleggen. Ze vonden uiteindelijk een perceel in Linkebeek met een specifiek profiel. Arnaud De Moor: “Het beviel ons meteen omdat het voldeed aan onze wensen: een rijhuis met een aanzienlijk terrein en een goede oriëntatie. Geen tegenoverliggende buren en achteraan een grote tuin. Maar het terrein was best uitdagend omdat het afhelt en er een verschil in diepte is tussen de naburige panden. Om het hoogteverschil op te vangen tussen het niveau van de straat en dat van de tuin kregen we al snel het idee om met split levels te werken. Gelegen in een straat met rijhuizen staat de nieuwbouw precies op het hoogtepunt van een belangrijke verschuiving in de uitlijning van de gevels tussen het bovenste en onderste deel van de straat. In een poging zich aan te passen aan de bestaande gebouwen speelt de nieuwe massa met dit verschil in uitlijning door een plooi in de voorgevel te creëren die het verschil in diepte en de uitlijning van de kroonlijstniveaus compenseert. De specifieke architectuur vloeit dus rechtstreeks voort uit de context van de locatie. Dat is voor ons als DéDal het vertrekpunt bij elk project.”
Binnen volgen de ruimtes elkaar op in een opeenvolging van halve niveaus, of eigenlijk kwartniveaus. De verschillen in vloerhoogtes, die onderling verbonden zijn door geïntegreerde meubelelementen, zorgen ervoor dat de leefruimtes op een zeer open manier georganiseerd kunnen worden. Er zijn weinig scheidingswanden en er wordt een geleidelijke privacy gecreëerd door de geleidelijke verhoging van de platforms.
De ruimtes en het programma werden op een logische manier aan elkaar geschakeld. Op het gelijkvloers aan de straatzijde start dit met een garage en de inkomhal. Aan de tuinzijde vinden we de eethoek en de keuken. De zithoek bevindt zich dan iets hoger aan de straatzijde, maar door het open karakter van de woning heb je ook van daaruit zicht en contact met de tuin. En gezien het iets hoger gelegen is, is er geen sprake van inkijk. Hoe hoger we in de woning komen, hoe intiemer de ruimtes worden. Na de zithoek volgt een bureau, een speelkamer voor de kinderen, hun slaapkamer, de gemeenschappelijke badkamer en uiteindelijk de slaapkamer van de ouders.
David Lo Buglio: “Het interessante aan dit ontwerp en deze specifieke woning is dat de ruimtes zo zijn ontworpen dat ze flexibel in te vullen zijn. En dat is ook wat er gebeurt. Slaapkamers verhuizen al eens naargelang de periode van het jaar. De woning mag dan wel bijna een passiefwoning zijn, je kan ervoor opteren om de verwarming zo laat mogelijk aan te zetten door bijvoorbeeld een niveau te stijgen met de eetkamer en zo dichter bij het haardvuur te zitten.”
Deze eengezinswoning is gerealiseerd in houtskeletbouw. Toch was dat niet meteen het uitgangspunt. “We hebben eerst ontwerpen gemaakt in beton en traditioneel metselwerk. Het idee om met houtskelet te werken is aan de oppervlakte gekomen toen we besloten om het werk van mijn vrouw in onze woning te integreren en de architectuur daarop af te stemmen. Zij is designer van meubelen en heeft al het maatmeubilair ontworpen. Zij werkt met multiplex hout en om interieur en exterieur op elkaar af te stemmen kregen we het idee om hout ook als structuur voor onze woning te gebruiken. Enkel de sokkel met garage en de kelder is voorzien in beton en die ondersteunt het volledige houtskelet.”
De verwarming in de woning is al even flexibel als de ruimtes. De vloer op de sokkel is voorzien van vloerverwarming, in de overige ruimtes waar dat minder geschikt was is gebruikgemaakt van radiatoren op lage temperatuur. Die moet de bouwheer amper gebruiken gezien de warmte van de vloerverwarming gemakkelijk stijgt in dit concept van open split levels. Om overbezonning tegen te gaan is gekozen voor zonwerend glas dat wel zo transparant mogelijk was.
Het samenspel van niveaus en open ruimtes is ook te zien aan de gevel, en de materialen zijn zo gekozen dat ze de structuur van de houtskeletbouw weerspiegelen. De basis in beton die het geheel ondersteunt werd afgewerkt met witte tegels naar analogie met enkele andere witte woningen iets verder in de straat, terwijl het houtskelet zelf afgewerkt is in hout. Daardoor komt het over als een lichte constructie.
Op de vloeren werd er binnen een natuurlijke linoleum gelegd in vlasvezel, een heel aangenaam en soepel materiaal. In combinatie met de vloerverwarming kozen ze dan weer voor een vrij neutrale Terrazzo tegel die goed opgaat in het geheel. Er is immers al de scheidingswand met de buren in terracotta baksteen die in het zicht is gelaten als accent. Maar in het interieur spreekt vooral het houtskelet aan in combinatie met het maatmeubilair dat de treden van de split levels mee helpt opvangen. Dat geeft het geheel zijn warme en gezellige uitstraling als van een houten hut.
Deze eengezinswoning valt op door zijn onopvallendheid. “De sterkte van de architectuur is dat het een antwoord is op de specifieke contextgebonden eigenschappen. Met DéDal zoeken we altijd naar de kwaliteiten van die context en dat kan zowel stedelijk als landschappelijk zijn. Wij proberen vervolgens met die kwaliteit te spelen en iets te creëren dat zowel breekt met de context als ze continueert. Deze woning valt op terwijl ze eigenlijk perfect inspeelt op de naburige panden. Er was immers een groot diepteverschil tussen beide buren en dat heeft deze woning opgevangen, onder meer door de deels schuine gevel die weliswaar breekt met de context, maar anderzijds visueel zorgt voor balans in de straat. Een ander uitgangspunt voor de projecten van DéDal is dat ze plezier moeten uitstralen. Zowel voor ons als architect als voor onze klanten. Ik denk dat deze woning daar het perfecte voorbeeld van is. Het is één grote speeltuin, zowel voor de kinderen als voor de volwassenen. Architectuur die helpt om ons kinds te blijven voelen, die kinderlijke fascinatie te behouden, dat is waar DéDal voor staat.”
DéDal architectes
Munsterstraat 12
1000 Brussel