DnA architecten
Hedendaagse interpretatie van originele architectenwoning met behoud van de ziel
Het is als huidig architect die rekening moet houden met de normen van vandaag geen sinecure om woningen te verbouwen. Laat staan een waardevol pand van een gerenommeerd architect als Fernand Sohier voor een bouwheer waarmee je de schoolbanken deelde tijdens de opleiding architectuur. Toch slaagde DnA architecten ingenieurs erin de ziel van het bestaande te behouden en de woning tegelijkertijd via enkele doordachte ingrepen te verduurzamen en klaar te stomen voor de toekomst.
Aan de kust is de erfenis van de stroming architecten zoals Fernand Sohier, Peter Callebout, Jan Tanghe en Marcel Molleman vrij groot. Zij lieten aan zee een mooi oeuvre achter. De woning waarvan sprake werd gebouwd door een makelaar uit Oostende en bevindt zich in een prachtig parklandschap van ongeveer 1 hectare, ontworpen door Wirtz. De bouwheer die heel vaak in het buitenland vertoeft voor zijn werk, kocht het van de vorige eigenaar die het had gerenoveerd. Dominiek Larsen: “Het was helemaal af en instapklaar maar daarmee is alles gezegd. Hun renovatie deed dermate afbreuk aan het originele dat het ons pijn deed aan de ogen. Wat begon met een idee voor een nieuwe keuken, de afwerking van het zwembad en een energetische verbetering leidde daardoor tot een complete en grondige renovatie. We brachten het terug tot de ruwbouw waardoor de goede basisstructuur zichtbaar werd. Die vormde een dankbaar vertrekpunt voor onze interpretatie van de architecturale parel waarvan we wisten dat die erin zat.”
Oorspronkelijk bestond het volume uit een conciërgewoning, de woning zelf en in de laatste beuk bevond zich het zwembad en een fitnessruimte. Dat allemaal in een plan dat een cluster van aaneengeschakelde ruimtes was. De oorspronkelijke conciërgewoning is opgegeven en mee opgenomen in het nieuwe programma. “We hebben wel wat geknutseld aan het nieuwe interieur dat we wat meer open hebben gemaakt. In het bestaande zat er ook een vide met een loopbrug die wat geforceerd was. Die hebben we er tussenuit geknipt. Net als enkele terrassen. Het grootste nadeel aan het origineel voor mij persoonlijk waren de te lage plafondsen de vreemde benadering met overbodige tuinmuren. Die hebben we weggenomen en vervangen door een oprit afgescheiden met een poort. De tuinaanleg van Wirtz met opgesnoeide bomen in een grid die een grote luifel vormen maken de benadering nu veel logischer en mooier. Zeker in combinatie met twee grote waterpartijen krijg je nu een duidelijk inkomgebeuren.”
Om terug te kunnen keren naar de goede basisstructuur werd de gevel helemaal afgebroken. Een belangrijke ingreep van DnA was dat daarna de fundering werd verbreed en isolatie toegevoegd tot het energetisch helemaal op punt stond. Het verbreden van de fundering heeft als grootste voordeel dat bestaande buitenkolommen nu deel uitmaken van het interieur en je visueel hogere plafonds ervaart doordat het buitenschrijnwerk naar voor opschuift. Dat schrijnwerk is ook verhoogd ten opzichte van het origineel. Op die manier zorgt DnA ervoor dat het licht dieper in de woning valt want donkere ruimtes zijn eigen aan woningen uit die periode. Hetzelfde geldt voor een balkenconstructie waar vroeger een terras op lag en waar ze nu een opening in hebben voorzien om meer licht in de woonkamer te krijgen.
Die specifieke ingreep komt heel mooi tot uiting in de beuk met het binnenzwembad die ze bovendien ook iets hebben uitgebreid. Je krijgt zo een extra rondgang tussen de bestaande kolommen en de nieuwe buitengevel. Gekoppeld aan het zwembad bevinden zich de fitnessruimte, sauna en toilet. Ook vanuit de ruime woonkamer daarnaast heb je zicht op het zwembad. Verder zijn eveneens eethoek, keuken, bijkeuken en bureau achteraan gesitueerd in volumes die telkens inspringen. Vooraan langs de inkomzijde vinden we dan weer een ruime garage, inkomhal met toilet en vestiaire en een studio terug.
Op de verdieping is er een audiovisuele polyvalente ruimte voorzien die zich boven de fitness en sauna bevindt en verder het nachtgedeelte met twee kinderkamers met daar tussenin een gedeelde badkamer en de master bedroom met badkamer met ligbad en een grote inloopdouche, dressing en nog een extra logeerkamer die van het oudergedeelte is gescheiden door een circulatieas. Om het ruime programma te herbergen en de circulatie te optimaliseren voegde DnA ook trappen toe, nu zijn er in totaal drie trappenhallen.
Om de gevel opnieuw tot zijn recht te laten komen, koos DnA in samenspraak met de bouwheer voor een witte, slanke handgemaakte gevelsteen van Petersen Kolumba. Daarmee kreeg de nieuwe huid van het gebouw, goed voor ongeveer 750 m2, vorm. En niet enkel de huid, want in verschillende segmenten zoals in het binnenzwembad en in de badkamer loopt de gevelsteen binnen door waardoor de relatie tussen binnen en buiten werd verbeterd. Het was destijds het tweede project in België dat met die specifieke steen werd uitgevoerd. De betrokkenheid van de bouwheer bij zijn project was zo groot dat hij naar de fabriek in Denemarken ging om te zien hoe de steen werd vervaardigd. Hetzelfde geldt voor de brede kamerlange houten planken waarvoor we samen naar het Zwarte Woud trokken. De originele houten ramen achter slag waren oud en zijn vervangen door nieuwe blokramen. Waar geen parket op de vloer ligt, is gekozen voor een gepolierde betonvloer. Warme materialen zoals natuursteen vullen het pallet verder aan.
Deze smaakvolle upgrade van de woning is volgens DnA enkel mogelijk omdat de basis van waaruit ze zijn kunnen vertrekken, zo degelijk was. “De fragmentarische vormgeving en de schakeling van de ruimtes zitten gewoon goed in elkaar. Dat verschaalt deze grote woning visueel en levert heel wat leuke plekken en perspectieven op. Wat wij hebben gedaan, is die goede basis verder uitgepuurd en op punt gezet. Door het opensnijden van luifels en vides helpen we het ruimtegevoel versterken en samen met het integreren van een groot schuifraam helpt dat de connectie met het parklandschap vergroten. Door die paar ingrepen en de goede wisselwerking met de bouwheer zijn we erin geslaagd de tekortkomingen van het origineel uit te wissen en de kwaliteit die er al inzat, terug aan de oppervlakte te brengen. Ik denk dat Fernand Sohier best zou kunnen leven hebben met onze hedendaagse interpretatie. Want met dergelijke gebouwen kan je eigenlijk maar twee richtingen uit: ofwel blijf je in de jaren ’70 en renoveer je alles waarheidsgetrouw, ofwel herinterpreteer je het op een hedendaagse manier. Alles tussenin wringt alleen maar.”
DnA architecten ingenieurs
Stationsstraat 42
9700 Oudenaarde
t. +32 (0)55 30 94 15