Noémi Architect
Van twee halfopen bebouwingen naar één coherent en hedendaags geheel
Een duurzame aanpak van een bouwproject verwijst niet automatisch naar de investering in allerhande technieken. Duurzaamheid zit ook in het maximaal behoud van het bestaande, in het op zoek gaan naar de aanwezige kwaliteit en daarmee aan de slag gaan. Noémi Architect vond die in dit project en benutte dat optimaal. Zo slaagden ze erin twee halfopen bebouwingen om te toveren tot een hedendaags geheel met behoud van de architecturale waarde van de afzonderlijke delen.
De bouwheer wist destijds beslag te leggen op één van de twee halfopen bebouwingen, maar droomde er stiekem van om ook de tweede te kunnen aanschaffen. Toen dat het geval was, wou hij er een geheel van maken met zowel privéwoning als kantoor onder één dak. Dat bleek moeilijker dan gedacht, want in tegenstelling tot enkele architecten die hij over zijn project aansprak, wou hij wel renoveren. Hij vond dat beide woningen die nagenoeg identiek waren en geschrankt lagen ten opzichte van elkaar architecturale waarde hadden en die wou hij op één of andere manier behouden. Toen Noémi Architect in beeld kwam via een project dat hij van haar had gezien, begreep ze de bouwheer wel. Noémi Van Heuverswyn: “Het was herkenbare jaren ’70 stijl met witte baksteen. De vormgeving met de bijzondere schoorstenen en de vele in- en uitsprongen hadden wel iets. Omwille van energie-efficiëntie en compactheid zou een architect dit vandaag niet meer tekenen, maar anderzijds was deze basis als vertrekpunt meer dan interessant. Die liet immers toe om diverse sferen en doorzichten te creëren. De uitdaging bestond erin om de woning die ze al eens hadden verbouwd en het kantoor samen te laten smelten op een manier die in de toekomst toelaat het eventueel als één grote woning te benutten.”
Noémi Architect ging aan de slag met de karakteristieken die eigen waren aan de stijl en die ze apprecieerde om een ontwerp voor het nieuwe geheel te maken. Wat voor haar wel belangrijk was en wat nu ontbrak door de dichte begroeiing op het perceel en de ongelukkigegevelopeningen, was het contact met de tuin herstellen. “De aanwezigheid van die verschillende hoeken heb ik met beide handen aangegrepen om een toffe flow doorheen het nieuwe geheel te creëren. Het feit dat je niet meteen alles prijsgeeft en verrast kan worden, maakt het zowel voor de bewoners als voor de bezoekers interessant. Mijn taak was om het juiste raam op de juiste plaats te voorzien maar dat wilde ik niet doen door louter ‘gaten te slaan’ in de bestaande gevels. Ik wilde een hedendaagse manier vinden waarmee ik enerzijds de link met de omgeving kon versterken en anderzijds de eigenheid van de woning kon bewaren of zelfs benadrukken. Toen mijn oog viel op een vakantiecomplex in Portugalwaarbij diverse kleine woningen van elkaar waren gescheiden door langse muren in breuksteen, zag ik gelijkenissen met dit project. De verschillende vakantiewoningen waren geschrankt ten opzichte van elkaar waardoor ze een eigen privaat terras hadden. Het inspireerde me om in dit project de aanwezige langse muren te benadrukken en uit te vergroten. Door ze overal hoger te maken en af en toe te verlengen voel je de belijning met de volumes daartussen. Hier en daar voorzag ik wel kleine openingen om bepaalde connecties met de tuin of een terras te voelen. Omdat het om een brede bebouwing gaat met enkel twee kleine volumes op de verdieping, integreerde ik tot slot zowel vooraan als achteraan nog luifels. Die waren er niet maar ze voegen wel horizontaliteit toe en een connectie die ik nog miste.”
De aanwezigheid van die diverse volumes en de bestaande in- en uitsprongen zorgen voor een aangename wandeling doorheen de woning waarvan de nieuwe invulling van functies vrij organisch en in samenspraak met de klant tot stand kwam. Door ruimtes open te werken,versterkte Noémi Architect ook de aanwezigheid van diverse hoogtes in het project. Zo is er een zitgedeelte dat dubbel hoog is en een aanpalend zitgedeelte/bibliotheek dat dan weer laag is. Door bepaalde ruimtes open te werken werd dat contrast nog meer voelbaar. Die ingreep versterkt ook de diverse sfeerbelevingen. Gezien de master bedroom zich op het gelijkvloers bevindt gericht naar de tuin en ook alle leefruimtes daar zijn voorzien, krijg je de beleving van een bungalow. Dankzij een ingesloten terras bij de kamer geniet je ook daar rust en privacy. Op de bovenverdieping is er nog een kantoor voorzien met zicht naar de tuin.
Het perceel kent een grote voortuin. Dat zorgt voor een aangename benadering met een teruggetrokken inkomzone en de mogelijkheid om ook daar extra openingen te voorzien. Daar waar vroeger een garage was, krijg je nu bijvoorbeeld een apart kantoor met een mooi doorzicht.
Eigen aan deze twee woningen uit de jaren ’70 was dat er gekozen werd voor slechts één materiaal, een witte baksteen. Noémi opteerde voor het nieuwe geheel voor een combinatie van materialen die de ‘nieuwe’ architectuur en het vernieuwde concept kracht bijzetten. De langse muren zijn gerealiseerd in grijze baksteen, de volumes ertussen die maximaal beglaasdzijn werden dan weer afgewerkt met een witte bepleistering. Net als de luifels. De keuze voor witte bepleistering is een referentie naar de witte baksteen van weleer. De nagenoeg volledig gestripte woningen behielden wel hun sprekende originele schoorstenen die wel bekleed werden met dezelfde grijze baksteen. Zwart schrijnwerk en zwarte dakranden en dakpannen vervolledigen het exterieur. In het warm minimalistische interieur met onder meer hout fineer, parket en natuursteen gaat de aandacht vooral naar de omgeving. Ook daar zijn de schoorstenen aanwezig in de vorm van twee haarden. Gezien er gewerkt moest worden met de bestaande funderingen en structuren waren enkele kolommen noodzakelijk om de nieuwe overspanningen te kunnen maken. Noémi Architect wendde dat aan om meerdere fijne kolommen te voorzien en daar een lamellenwand van te maken die als visuele buffer fungeert tussen eethoek en bibliotheek. Of hoe van de nood een deugd te maken.
“Ik ben gelukkig met het nieuwe geheel, het totaalplaatje klopt. Door te vertrekken van de bestaande context en de aanwezige kwaliteiten krijg je automatisch een origineel gebouw. Detoevoegingen zoals de uitvergrote langse muren en de luifels doen daar geen afbreuk aan, integendeel. Ze voegen daar een zekere hedendaagse kwaliteit aan toe waar de bouwheer ook op zoek naar was. De materialisatie draagt eveneens bij aan de creatie van een hedendaagse woning die zich alleen al door zijn specifieke vormgeving onderscheidt van de rest. De doordachte openingen zorgen dan weer voor interessante doorzichten en lichtinval die ontbraken in de bestaande woningen. Licht, zicht en ruimtegevoel associeer je niet meteen met woningen uit die tijd. Dat we erin geslaagd zijn een hedendaagse woning te creëren waar dat wel zo is, vertrekkende van het bestaande, toont aan dat die kwaliteit eigenlijk wel al aanwezig was. Dat maakt dergelijke totaalrenovaties waardevol en altijd uniek.”
Noémi Architect
Casselrylaan 1
9800 Astene